مرخصی استعلاجی یکی از انواع مرخصی‌هایی است که کارمندان یا کارگران یک شرکت میتوانند از آن استفاده کنند. این مرخصی برای افرادی مناسب است که دچار سانحه یا بیماری خاصی شده‌اند و امکان حضور در شرکت را ندارند. مرخصی استعلاجی با دیگر انواع مرخصی همچون مرخصی استحقاقی تفاوت دارد و باید حتما به تایید سازمان تامین اجتماعی برسد. برای همین در این مطلب قرار است با باید و نبایدهای مرخصی استعلاجی آشنا شویم و به نحوه استفاده از آن و مراحل دریافت آن اشاره داشته باشیم.
شرایط و قوانین موجود در رابطه با مرخصی استعلاجی
در رابطه با درک مرخصی استعلاجی و قوانین مربوطه به آن، بهتر است به ماده 59 قانون تامین اجتماعی اشاره داشته باشیم. طبق این ماده قانونی:
” بیمه شدگانی که تحت معالجه و یا درمانهای توان بخشی قرار میگیرند و بنا به تشخیص سازمان تأمین خدمات درمانی موقتا قادر بکار نیستند، به شرط عدم اشتغال به کار و عدم دریافت مزد یا حقوق استحقاق دریافت غرامت دستمزد را با رعایت شرایط زیر خواهند داشت:
- الف – بیمه شده بر اثر حوادث ناشی از کار و غیر ناشی از کار یا بیماریهای حرفه ای تحت درمان قرار گرفته باشد.
- ب – در صورتی که بیمه شده به سبب بیماری و طبق گواهی پزشک احتیاج به استراحت مطلق یا بستری شدن داشته باشد و در تاریخ اعلام بیماری مشغول به کار بوده و یا در مرخصی استحقاقی باشد.”
شرایط مرخصی استعلاجی برای بیش از سه روز
در صورتی که سازمان تامین اجتماعی مدت زمان مرخصی استعلاجی را تایید نماید، این بازه زمانی جزو سوابق کاری و همچنین بازنشستگی افراد بیمه شده محسوب می‌شود. این یعنی اگر فرد بیمه شده به بیماری یا سانحه‌ای دچار شده باشد و در بیمارستان یا مراکز درمانی بستری شده باشد، غرامت دستمزد بیماری از روز چهارم به بعد به وسیله تامین اجتماعی پرداخت می‌شود. این یکی از حق و حقوقی است که سازمان تامین اجتماعی برای بیمه شدگان خود در نظر گرفته است. لازم به اشاره است که پرداخت غرامت در این دوران منوط به رسمی یا غیر رسمی بودن و همچنین دائم یا موقتی بودن قرارداد کاری نبوده و برای تمام کارگران و کارمندان قابل لحاظ است.
شرایط غرامت دستمزد ایام بیماری در مرخصی استعلاجی
برای آنکه غرامت دستمزد ایام بیماری به افراد پرداخت شود، باید شرایطی داشته باشد. یکی از مهمترین شرایط این است که تجویز این مرخصی باید در گواهی مرخصی استعلاجی به طور روشن مشخص شده باشد. در واقع پزشکی که بیماری فرد بیمه شده را تایید کرده است، باید در رابطه با مرخصی استعلاجی در گواهی مرخصی به خوبی اشاره کرده باشد. دومین شرطی که برای پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری وجود دارد این است که پرداخت غرامت دستمزد منوط به دایر بودن کارگاه یا شرکت نیست. از این رو اگر مرخصی استعلاجی بیمه شده تا پس از تعطیلی کارگاه ادامه پیدا کند، پرداخت غرامت دستمزد با رعایت شرایط مقرر دیگر ادامه پیدا می‌کند. حال سوالی که برای برخی از افراد وجود دارد این است که در چه شرایطی کمک هزینه بیماری به افراد پرداخت نمی‌شود؟ در این رابطه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- در صورتی که بیمه شده در ایام بیماری، حقوق یا مزد خود را از کارفرمایش دریافت کرده باشد.
- در صورتی که بیمه شده به دلیل انجام جراحی زیبایی، نیاز به استراحت و مرخصی داشته باشد.
- در صورتی که بیمه شده جزو افراد از کار افتاده کلی باشد.
محاسبه مرخصی استعلاجی برای افراد متاهل و مجرد به چه صورت است؟
غرامت دستمزد ایام بیماری برای افراد متاهل و مجرد متفاوت است. به این صورت که غرامت دستمزد ایام بیماری برای افراد متاهل و متکفل، سه چهارم میانگین دستمزد است. در صورتی که این مقدار برای بیمه شدگان مجرد و غیر متکفل که از درمان سازمان تامین اجتماعی استفاده نکرده و به صورت سرپایی معالجه شده باشند، دو سوم میانگین دستمزد است. در صورتی هم که از خدمات درمانی و بستری استفاده شود، این مقدار به یک دوم خود می‌رسد. در رابطه با تعداد دفعات استفاده از مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی هم باید اشاره کرد که در رابطه با مدت پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری، هیچ محدودیت زمانی و تعداد دفعات وجود ندارد. این یعنی تا زمانی که فرد بیمه شده به تشخیص پزشکان سازمان قادر به کار نباشد و از کار افتاده هم شناخته نشود، پرداخت غرامت دستمزد برای او ادامه پیدا می‌کند. همچنین این مدت زمان جزو سوابق کاری فرد حساب شده و مبلغ آن هم جزو پرداخت حق بیمه محسوب می‌شود. فردی که در این شرایط قرار دارد، به همراه خانواده خود کماکان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باقی می‌ماند.
مراحل دریافت مرخصی استعلاجی به چه صورت است؟
افرادی که قصد استفاده از مرخصی استعلاجی را داشته باشند، باید برای دریافت غرامت دستمزد ایام بیماری این مراحل را طی نمایند:
- در ابتدا افراد باید گواهی پزشکی مرخصی استعلاجی را به شعبه سازمان تامین اجتماعی ارائه دهند.
- در این سازمان گواهی مرخصی پزشکی بر اساس مدت استراحت بیمه شده، به تایید مراجع مربوطه می‌رسد.
- در صورتی که مدت استراحت و مرخصی فرد در هر نوبت بیش از هفت روز نباشد و یا در طی یک سال 15 روز یا کمتر از آن باشد، تایید آن توسط پزشک معالج کافی است. در صورتی هم که مدت در نظر گرفته شده برای استراحت بیشتر از 15 روز در سال و کمتر از 60 روز باشد، باید توسط پزشک مورد اعتماد سازمان تامین اجتماعی تایید شود.
- و در آخر اگر مدت استراحت و مرخصی بیمار بیش از 60 روز یا بیشتر در سال بوده باشد، باید توسط شورای پزشکی سازمان تایید شود.
- میزان غرامت دستمزد در ایام بیماری افراد، بر اساس آخرین حقوق روزانه پیش از وقوع بیماری محاسبه می‌شود. بیمه شده برای دریافت این غرامت، باید دفترچه درمانی و همچنین گواهی پزشکی معتبر را همراه داشته باشد و به شعبه سازمان تامین اجتماعی ارائه کند.
استفاده از مرخصی استعلاجی در شرایط مختلف و مزایای آن
در زیر به شرایط مرخصی استعلاجی در بازه‌های زمانی مختلف و حمایت درمانی، سوابق بیمه‌ای، مزایای کارگاهی و غرامت دستمزد اشاره می‌کنیم:
- مرخصی استعلاجی برای سه روز و یا کمتر بدون بستری: در این شرایط فرد بیمه شده از حمایت درمانی برخوردار می‌شود. اما این بازه زمانی جزو سابقه کار او حساب نشده و غرامت دستمزد ایام بیماری و همچنین مزایای کارگاهی به او تعلق نمی‌گیرد.
- مرخصی استعلاجی برای سه روز یا کمتر با بستری: در صورتی که فرد بیمه شده سه یا کمتر از سه روز از مرخصی استفاده کرده و در بیمارستان بستری شده باشد، شامل حمایت‌های درمانی بیمه تامین اجتماعی شده و این مدت زمان به عنوان سابقه کاری او لحاظ می‌شود. همچنین به این افراد غرامت دستمزد ایام بیماری و مزایای کارگاهی تعلق می‌گیرد.
- مرخصی استعلاجی 4 روزه و یا بیشتر: در این شرایط هم به افراد بیمه شده تمام موارد اشاره شده تعلق می‌گیرد. یعنی فرد می‌تواند از حمایت‌های درمانی تامین اجتماعی به خوبی بهره مند شود و مزایای کارگاهی و غرامت دستمزد را به طور کامل دریافت نماید.
- بیماری ناشی از کار بدون در نظر گرفتن مدت زمان: حالت آخر برای شرایطی است که فرد به دلیل کار دچار بیماری شده باشد. در این شرایط هم فرد شامل حمایت‌های درمانی، سوابق کاری، غرامت دستمزد و مزایای کارگاهی قرار می‌گیرد.
جمع بندی
مرخصی استعلاجی یکی از انواع مرخصی‌هایی است که افراد در شرایط خاص میتوانند از آن استفاده کنند. این مرخصی بیشتر برای این در قانون کار آمده است تا افراد بیمه شده، دغدغه‌های مالی در دوران بیماری را نداشته باشند. در مرخصی استعلاجی، دستمزد و حقوق ایام بیماری توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود. مگر در شرایط خاص که در متن به آنها اشاره داشتیم. بنابراین افرادی که در شرایط بیماری یا حوادث ناشی از کار ناگواری قرار دارند، میتوانند از مرخصی استعلاجی استفاده کنند و دغدغه‌ای از بابت بازگشت به کار و حقوق و مزایای کاری خود در این بازه زمانی نداشته باشند.
جهت دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با کلینیک اداری آسان کار تماس بگیرید.
