آیا امکان دریافت خسارت از کارگر بابت ترک کار وجود دارد؟

میان کارگر و کارفرما در قانون کار یک سری قوانین و وظایف در نظر گرفته شده است که باید به آنها پایبند باشند. در صورتی که هر یک از طرفین نسبت به تعهدات خود در قرارداد کاری کوتاهی کنند، زمینه بروز اختلاف ایجاد شده و کار میتواند به شکایت و طرح اقامه دعوا برسد. یکی از موارد در این زمینه هم ترک کار کارگر است. در صورتی که کارگر بدون اطلاع قبلی به کارفرما و کسب اجازه از او به ترک کار بپردازد، خلاف قوانین کاری عمل کرده و کارفرما میتواند نسبت به این موضوع از او شکایت نماید. حال باید ببینیم که آیا امکان دریافت خسارت از کارگر بابت ترک کار وجود دارد یا خیر.

ترک کار به چه معناست؟

برای تعریف ترک کار در قانون کار میتوانیم به ماده 25 قانون کار اشاره کنیم. طبق این ماده ” هر گاه قرارداد کار برای انجام کار معین و یا برای مدت موقت منعقد شده باشد، هیچ یک از طرفین به تنهایی اختیار فسخ آن را نخواهد داشت. تبصره: رسیدگی به اختلافات ناشی از نوع این قراردادهای کار در صلاحیت هیات‌های تشخیص و حل اختلاف کارگری است.” با توجه به این ماده قانونی مشخص است که زمانی که میان کارگر و کارفرما یک قرارداد کاری منعقد می‌شود، هیچ کدام از طرفین حق فسخ یک طرفه قرارداد را ندارند. این یعنی باید فسخ قرارداد کار به صورت توافقی و با رضایت هر دو طرف صورت بگیرد. از این رو اگر کارگر به یکباره به ترک کار بپردازد و در این زمینه از کارفرما کسب اجازه نکند، کار خلاف قانون انجام داده است.

ترک کار توسط کارگر ممکن است به خاطر دلایل مختلفی صورت بگیرد. برای مثال گاهی اوقات بیماری میتواند دلیلی بر ترک کار کارگر باشد. حتی ترک کار میتواند به صورت موقت و یا دائمی باشد. حال صرف نظر از نوع آن، باید اشاره شود که در صورتی که کارفرما رضایت و اطلاعی از این موضوع نداشته باشد، میتواند به خاطر آن از کارگر شکایت نماید.

مهمترین دلایل کارگر برای ترک کار

در بخش قبلی اشاره کردیم که ترک کار میتواند به خاطر دلایل مختلفی صورت بگیرد و به صورت موقت و یا دائمی باشد. اما در این زمینه چند عامل اصلی وجود دارد که معمولا کارگران به خاطر آنها به ترک کار می‌پردازند. در این رابطه هم میتوان به مواردی چون ابتلای کارگر به بیماری، عدم رضایت از عملکرد کارفرما در تعهدات خود، نارضایتی به خاطر رعایت نشدن قوانین کاری در حوزه کار، آسیب دیدگی کارگر در محل کار، عدم مناسب بودن شرایط کلی کار، وجود فشارهای زیاد در محل کار و عدم توانایی کارگر جهت ادامه همکاری اشاره کرد.

با این حال تجربه ثابت کرده است که مهمترین دلیل ترک کار توسط کارگر، عدم رضایت از شرایط کلی کار است. برای مثال اگر کارفرما نسبت به پرداخت حقوق به موقع خودداری کرده و یا برای کارگر خود حق بیمه پرداخت نکند، موجب نارضایتی او شده و شرایط را برای ترک کار او مهیا می‌کند. همچنین در صورتی که کارفرما نسبت به اضافه کاری یا تعطیل کاری اصرار ورزیده و کارگر را تحت فشارهای کاری زیادی قرار دهد، کارگر تمایل خود به همکاری را از دست داده و به فکر ترک محل کار می‌افتد.

جریمه عدم اعلام ترک کار

گاهی اوقات ثبت ترک کار در لیست بیمه فراموش می‌شود. در این شرایط برای بسیاری از افراد این سوال به وجود می‌آید که جریمه عدم اعلام ترک کار چگونه محاسبه می‌شود و به چه شکل است؟ در این رابطه باید بگوییم که عدم اعلام ترک کار در موعد مقرر، سبب ایجاد مشکلاتی می‌شود. حال اقدامی که میتوان انجام داد این است که در اولین لیست ارسالی، ترک کار فرد مورد نظر را اعلام کرده تا از محاسبه بدهی بیشتر جلوگیری شود. همچنین در صورتی که در این مدت زمان بازرس بیمه به محل کار مراجعه کرد، باید تاریخ درست ترک کار فرد را به او عنوان کرد. در آخر هم زمانی که بابت ترک کار کارگر بدهی و جریمه اعلام شود، باید در موعد مقرر به بدهی او اعتراض کرده و با تنظیم لایحه دفاعیه و ارائه مدارکی چون برگه تسویه حساب با کارگر، برگه اتمام قرارداد و نامه استعفا به رفع تعرض اقدام کرد.

آیا میتوان از کارگر بابت ترک کار خسارت دریافت کرد؟

برخی از کارگران نسبت به عواقبی که ترک کار برایشان دارد، بی‌اطلاع هستند و تصور می‌کنند که این یک موضوع قابل گذشت است و کارفرما از آن به راحتی عبور می‌کند. در صورتی که ترک کار میتواند سبب وارد شدن خسارات زیادی به کارفرما و شرکت شود. برای همین در این شرایط کارفرمایان به فکر دریافت و مطالبه خسارت از کارگر می‌افتند. در رابطه با اینکه این موضوع قانونی است یا خیر، باید اشاره شود که مطالبه خسارت از کارگر به خاطر ترک کار حق قانونی کارفرما است. دلیل آن هم به خاطر ضرر و زیان‌هایی است که به کارفرما وارد شده است. پس در پاسخ به اینکه آیا کارفرما امکان دریافت خسارت از کارگر بابت ترک کار را دارد یا خیر، باید بگوییم بله این موضوع قابل پیگیری است.

مطالبه خسارت از کارگر برای ترک کار بدون وجود قرارداد کاری

بارها در رابطه با انعقاد قرارداد کاری میان کارگر و کارفرما و اهمیت آن صحبت کرده‌ایم. همانطور که می‌دانید قرارداد کاری میتواند به صورت کتبی یا شفاهی باشد که مسلما اعتبار قرارداد کار کتبی بیشتر از نوع شفاهی است. حال اگر هیچ قرارداد کاری میان کارگر و کارفرما وجود نداشته باشد، مشکلاتی در زمینه‌های مختلف ایجاد می‌شود. برای مثال زمانی که کارگر به ترک کار در شرایطی می‌پردازد که هیچگونه قراردادی میان او و کارفرما وجود ندارد، باید به اثبات رابطه کارگر و کارفرما پرداخته و حضور او در شرکت را به عنوان یکی از پرسنل اثبات کرد. از این رو برای مطالبه خسارت بابت ترک کار کارگر، باید در ابتدا به اثبات این رابطه پرداخته شود و با ارائه مدارک مربوطه و موجه در این زمینه برای مطالبه خسارت اقدام کرد.

در صورتی هم که میان کارگر و کارفرما قرارداد کاری منعقد شده باشد و در متن آن به نحوه مطالبه و پرداخت خسارت اشاره شده باشد، کارفرما برای این کار دیگری نیازی به اثبات رابطه و همچنین ارائه دلایل و مدارک نخواهد داشت.

نحوه شکایت کارفرما از کارگر بابت ترک کار

با توجه به موضوعات اشاره شده به این پی بردیم که اگر کارگر قصد استعفا از کار را داشته باشد، باید آن را به صورت کتبی به کارفرما اطلاع دهد و رضایت او را کسب نماید. همچنین مرسوم است که تا سی روز پس از استعفا، کارگر به کار در شرکت ادامه دهد تا کارفرما یک نیروی جدید را جایگزین او نماید. حال اگر کارگر بدون رعایت این شرایط به ترک کار بپردازد، کارفرما حق شکایت از او را داشته و میتواند مطالبه خسارت هم داشته باشد.

نحوه شکایت کارفرما از کارگر به دلیل ترک کار به این صورت است که کارفرما باید به اداره کار حوزه کارگاه یا سامانه جامع روابط کار مراجعه کرده و شکایت خود را از یکی از این طرق ثبت نماید. در صورتی هم که کارفرما بابت تضمین حضور کارگر در کارگاه و حسن انجام کار از او سفته دریافت کرده باشد، برای اجرای سفته و وصول مبلغ آن میتواند از طریق دادگاه حقوقی اقدام نماید.

جمع بندی

در این مطلب راجع به دریافت خسارت از کارگر به دلیل ترک کار صحبت کردیم. همانطور که اشاره شد در صورتی که کارگر بدون اطلاع قبلی به ترک کار بپردازد و سبب وارد شدن خسارت به کارفرما شود، کارفرما امکان مطالبه خسارت از او را دارد. همچنین میتواند برای این موضوع طرح شکایت نماید که در متن به نحوه آن اشاره داشتیم. با این حال در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتر در رابطه با نحوه شکایت و یا مطالبه خسارت از کارگر بابت ترک کار را داشته باشید، میتوانید با کارشناسان مرکز آسان کار تماس گرفته و از مشاوره حقوقی با آنها بهره مند شوید.