شرایط صحت قرارداد کار به چه صورت است؟

قراردادهای کاری نشانگر رابطه میان کارگر و کارفرما هستند و باید به شکل صحیحی تنظیم شوند. در واقع برای اینکه قرارداد کار مورد تایید قانون کار باشد، باید دارای یک سری شرایط و ویژگی‌ها باشد. بر این اساس قرار است در ادامه به بررسی شرایط صحت قرارداد کار بپردازیم و با ویژگی‌های یک قرارداد کار اصولی آشنا شویم.

شرایط صحت هر معامله و قرارداد بر اساس ماده 190 قانون مدنی

” برای صحت هر معامله شرایط ذیل اساسی است:

• قصد طرفین و رضای آنها
• اهلیت طرفین
• موضوع معین که مورد معامله باشد
• مشروعیت جهت معامله”

بررسی شرایط صحت قرارداد کار

• قصد و رضایت طرفین قرارداد کار

اولین شرط صحت قرارداد کار، رضایت طرفین است که این موضوع تنها به قراردادهای کاری مربوط نبوده و شامل هر نوع قرارداد دیگری هم می‌شود. در رابطه با قصد و رضای طرفین در قراردادهای کاری، میتوان به بند 1 ماده 190 قانون مدنی اشاره کرد. در این بند از ماده قانونی اشاره شده است که یکی از اصل‌ها در انعقاد هر نوع قراردادی، قصد و رضای طرفین است. از این رو هم کارگر و هم کارفرما باید نسبت به کار و انعقاد قرارداد رضایت کامل داشته باشند.

• اهلیت طرفین در قرارداد کار

دومین شرط از شرایط صحت قرارداد کار، اهلیت طرفین است که این موضوع نیز در بند 2 ماده 190 قانون مدنی اشاره شده است. منظور از اهلیت طرفین هم این است که کارگر و کارفرما باید به بلوغ و رشد عقلی رسیده باشند. از این رو طبق ماده 72 قانون کار، به کار گرفتن افرادی که به سن بلوغ نرسیده‌اند و کمتر از 15 سال هستند، ممنوع است. همچنین پس از رسیدن به این سن، شخص تنها میتواند به عنوان کارآموز در یک شرکت یا کارگاه مشغول به کار شود و پس از رسیدن به سن قانونی وارد بازار کار شود.

• معین بودن موضوع قرارداد کار

سومین شرط از شرایط صحت قرارداد کار هم معین بودن موضوع قرارداد است که در این رابطه هم در بند 3 ماده 190 قانون مدنی صحبت شده است. منظور از معین بودن موضوع هم این است که قرارداد کار باید به خوبی وصف شود و در آن به مواردی چون نوع کار یا حرفه، حقوق و مزایا، ساعت کاری، محل انجام خدمت، تاریخ انعقاد قرارداد کار، مدت زمان قرارداد و شرایط فسخ قرارداد کار اشاره شود.

• مشروعیت جهت قرارداد کار

آخرین شرط از شرایط صحت قرارداد کار، مشروعیت در آن است. منظور از مشروعیت قرارداد کار این است که برای انعقاد آن نباید هیچ نوع قاعده و قوانین مغایر با اسلام وجود داشته باشد. همچنین مشروع بودن قرارداد کار یعنی انجام کار و پرداخت حقوق و مزایا به کارگران، نباید بر خلاف موازین شرعی باشد. از این رو اگر برای انجام کار مورد نظر به جای پرداخت مزد و حقوق به تبادل موادی چون مشروبات الکلی و مواد مخدر پرداخته شود، قرارداد کار مشروعیت نداشته و باطل میگردد.

مفادهای مهم در قراردادهای کاری

• عنوان کار و شغل مورد نظر

در هر قرارداد کار باید به نوع کار و حرفه‌ای که قرار است توسط کارگر یا کارمند انجام شود، اشاره گردد. در واقع عنوان کاری نباید به صورت کلی و یا مجهول درج گردد. کاری که بر عهده پرسنل واگذار می‌شود، باید با توانایی جسمی او تناسب داشته باشد و کارگر از پس انجام آن برآید.

• حقوق و مزد

از دیگر مفاد و بندهای مهم در قرارداد کاری، اشاره به حقوق و مزایای در نظر گرفته شده است. در رابطه با حقوق و مزایا باید اشاره شود که تعیین میزان مزد نباید کمتر از حداقل قانونی باشد و در صورت توافق در این رابطه، قرارداد معتبر نخواهد بود. از این رو کارفرما باید حقوق و مزد کارگر را به صورت کاملا قانونی و عادلانه در نظر بگیرد تا بعدا دچار مشکل و اختلاف در این زمینه نشوند.

• حق السعی

در رابطه با تعریف حق السعی میتوان به ماده 34 قانون کار اشاره کرد. طبق این ماده ” کلیه دریافت‎های قانونی که کارگر به اعتبار قرارداد کار اعم از مزد یا حقوق کمک عائله‌مندی، هزینه مسکن، خواربار، ایاب و ذهاب، مزایای‌غیر نقدی، پاداش افزایش تولید، سود سالانه و نظایر آنها دریافت می‌نماید را حق‌السعی می‌نامند.” در این رابطه هم باید در قرارداد کار اشاره شود و حق السعی کارگر به صورت قانونی در نظر گرفته شود.

• حق اولاد و عائله مندی

از شرایط دریافت حق عائله مندی باید به برخورداری از حداقل سابقه بیمه 720 روز اشاره کرد. همچنین سن فرزندان نباید از 18 سال بیشتر باشد و یا فرزندان بیش از 18 سال باید مشغول به تحصیل باشند. در صورتی که فرزندان کارگر در این شرایط باشند، باید حق عائله مندی هم برای او در نظر گرفته شود و در قرارداد کار به آن اشاره گردد.

• ساعات کاری و شرایط مرخصی

از دیگر مفاد و بندهای قرارداد کار باید به ساعات کار، تعطیلات و مرخصی‌ها اشاره کرد. ساعات کار به مدت زمانی اشاره دارد که کارگر به انجام کار مورد نظر کارفرما در محل خدمت می‌پردازد. طبق قانون کار ساعات کاری کارگر نباید بیش از 8 ساعت در روز و 44 ساعت در هفته باشد. در رابطه با مرخصی هم باید اشاره شود که هر کارگری حق دارد از مرخصی استحقاقی در طول سال استفاده کند. همچنین در صورتی که شرایط دریافت دیگر مرخصی‌ها را داشته باشد، حق استفاده از آنها را نیز خواهد داشت. برای مثال مرخصی زایمان، مرخصی استعلاجی و مرخصی ازدواج از جمله انواع مرخصی در قانون کار هستند که کارگر میتواند در شرایط به خصوصی از آنها استفاده کند.

• محل انجام کار

در رابطه با محل انجام کار هم باید در قرارداد کار اشاره شود. در واقع باید آدرس دقیق محل کار و خدمت در قرارداد درج شود تا کارگر در اولین روز کاری خود در آنجا حاضر به کار شود. کارگران باید تمام ساعات کاری روزانه خود را در محل مورد نظر بگذرانند.

• تاریخ انعقاد قرارداد کار

در رابطه با تاریخ انعقاد قرارداد هم باید در قرارداد کار اشاره شود. تاریخ انعقاد همان تاریخ شروع به کار کارگر است.

• مدت زمان قرارداد

از دیگر موارد مهم در قرارداد کاری، باید به تاریخ شروع و پایان قرارداد کار اشاره شود. البته در قراردادهای غیر موقت تنها تاریخ شروع همکاری ذکر شده و تاریخ پایانی برای آن در نظر گرفته نمی‌شود. همچنین قراردادهای معین، تاریخ شروع و پایان ندارند. چرا که قرارداد معین تنها به انجام یک کار معین و خاص اشاره دارد و زمانی برای آن در نظر گرفته نمی‌شود.

• مشخص کردن تعهدات طرفین

در قرارداد کاری بهتر است تعهدات و مسئولیت‌های طرفین نسبت به هم به خوبی درج شود. این موضوع باعث می‌شود تا از ایجاد مشکل و اختلاف جلوگیری شود و هر یک از طرفین یعنی کارگر و کارفرما نسبت به وظایف خود به خوبی اطلاع داشته باشند.

زمانی که تمام بندهای لازم در قرارداد درج و تکمیل شد، باید مورد امضای طرفین قرار گرفته و یک نسخه از آن در اختیار کارگر و دیگری در اختیار کارفرما قرار بگیرد.

تنظیم قرارداد کار اصولی به کمک آسان کار

برای تنظیم قراردادهای کاری باید به مسائل حقوقی زیادی توجه کرده تا بتوان بهترین قرارداد کار را تنظیم کرد. برای همین است که بسیاری از افراد برای تنظیم قرارداد کار، از افراد متخصص در این زمینه کمک می‌گیرند تا قرارداد به شکل کاملا اصولی و مطابق با قانون کار تنظیم شود. بر همین اساس برای تنظیم قرارداد موقت و غیر موقت، میتوانید از خدمات شرکت آسان کار استفاده کنید و تنظیم انواع قرارداد کاری را به متخصصان این شرکت بسپارید.

جمع بندی

طبق قانون کار هر نوع قرارداد کاری باید دارای یک سری شرایط باشد که به عنوان شرایط صحت قرارداد کار شناخته می‌شوند. این شرایط عبارتند از قصد و رضایت طرفین، اهلیت طرفین، معین بودن و مشروع بودن. در صورتی که قراردادهای کاری این شرایط را داشته باشند، به عنوان قرارداد کار اصولی و معتبر شناخته می‌شوند.