محاسبه شرایط مستمری بازنشستگی در 1402 به چه صورت است؟

افرادی که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند و ماهیانه مبلغی را تحت عنوان بیمه اجباری یا اختیاری به این سازمان واریز می‌کنند، میتوانند از مزایای آن همچون مستمری بازنشستگی برخوردار شوند. در واقع مستمری بازنشستگی به مبلغ و حقوقی گفته می‌شود که سازمان تامین اجتماعی آن را تا آخر به عمر به حساب افراد مشمول واریز می‌نماید. مبلغ حقوق یا مستمری بازنشستگی هر ساله با افزایش روبرو است و شرایط دریافت آن ممکن است با تفاوت همراه باشد. بر همین اساس قرار است در این مطلب با نحوه محاسبه مستمری بازنشستگی در 1402 آشنا شویم و به شرایط دریافت آن اشاره نماییم.

تعریف بازنشستگی طبق ماده 2 قانون تامین اجتماعی

در بند 15 ماده 2 قانون تامین اجتماعی آمده است که ” بازنشستگی عبارتست از عدم اشتغال بیمه شده به کار بسبب رسیدن به سن بازنشستگی مقرر در این قانون.” همچنین در بند 16 این ماده اشاره شده که ” مستمری عبارت از وجهی است که طبق شرایط مقرر در این قانون به منظور جبران قطع تمام یا قسمتی از درآمد به بیمه شده و در صورت‌ فوت او برای تأمین معیشت بازماندگان وی به آنان پرداخت میشود.”

با توجه به این موارد میتوان گفت که برای رسیدن به دوران بازنشستگی، سن بسیار مهم است و افراد باید برای برخورداری از مستمری این دوران، از سن و تعداد سال سابقه مناسب برخوردار باشند. در ادامه به شرایط بازنشسته شدن در ایران اشاره خواهیم داشت.

شرایط بازنشستگی تامین اجتماعی

در رابطه با بازنشستگی تامین اجتماعی میتوان به بند 1 و 2 ماده 76 تامین اجتماعی اشاره کرد. در این ماده آمده است که: ” مشمولین این قانون درصورت حائز بودن شرایط زیر حق استفاده از مستمری بازنشستگی را خواهند داشت:

• 1- حداقل ده سال حق بیمه مقرر را قبل از تاریخ تقاضای بازنشستگی پرداخته باشند.
• 2- سن مرد به شصت سال تمام و سن زن به پنجاه و پنج سال تمام رسیده باشد.
• تبصره 1 ـ کسانی که 30 سال تمام کار کرده و در هر مورد حق بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند در صورتیکه سن مردان 50 سال و سن زنان 45 سال تمام باشد می توانند تقاضای مستمری بازنشستگی نمایند. (اصلاحی 16/12/1371)

با توجه به توضیحات موجود، میتوان گفت شرایط عمومی بازنشستگی برای زنان و مردان به شرح زیر است:

• بازنشستگی مردان در سن 50 سالگی با 30 سال سابقه بیمه
• بازنشستگی مردان در سن 60 سالگی با 20 سال سابقه بیمه
• بازنشستگی زنان در سن 45 سالگی با 30 سال سابقه بیمه
• بازنشستگی زنان در سن 55 سالگی با 20 سال سابقه بیمه

حقوق بازنشستگی با 20 سال سابقه چقدر است؟

همانطور که در بخش‌های قبلی اشاره شد، بازنشستگی با 20 سال سابقه برای مردان بالای 60 سال و برای زنان بالای 55 سال امکانپذیر است. مردان و زنانی که از بیمه اختیاری یا اجباری برخوردار بوده و به سن 60 یا 55 سال با 20 سال سابقه پرداخت بیمه رسیده باشند، میتوانند درخواست بازنشستگی داشته باشند. در صورتی که میانگین دستمزد دو سال آخر ضربدر مقدار سنوات این افراد از حداقل حقوق و مزایای تعیین شد‌شان کمتر باشد، مستمری بازنشستگی با حداقل حقوق و مزایا پرداخت می‌شود و این کسری جبران می‌گردد. از این رو اگر فرد بیمه شده با حداقل حقوق و مزایای قانون کار مشغول به کار بوده و حق بیمه با همان مبلغ واریز شود، بازنشستگی او با 20 سال یا 30 سال از نظر مستمری بازنشستگی تفاوتی نمی‌کند.

البته خوب است اشاره شود که طبق تبصره 4 ماده 76 قانون تامین اجتماعی ” زنان کارگر با داشتن (20) سال سابقه کار و (42) سال سن به شرط پرداخت حق بیمه با (20) روز حقوق می ‌توانند بازنشسته شوند.” با توجه به این شرایط استثنایی باید گفت که زنان باید در زمان درخواست بازنشستگی مشمول قانون کار بوده و کارمند یا کارگر تلقی شوند. در صورتی که زنی سوابقی غیر حالت کارگری داشته باشد، برای مثال 18 سال سابقه واریز بیمه اختیاری و دو سال آخر پرداخت بیمه کارگری داشته باشد، مشمول این قانون شده و میتواند این تبصره را برای بازنشستگی خود در نظر بگیرد. علاوه بر این میتوان اینطور استنباط کرد که مستمری بازنشستگی در این حالت با 20 روز محاسبه و پرداخت می‌شود و مشمول جبران مستمری بازنشستگی با حداقل حقوق و مزایای ماهانه سال نمی‌گردد.

آیا امکان بازنشستگی با سابقه کمتر از 20 سال وجود دارد؟

برای بازنشسته شدن با سن کمتر از 20 سال، دو حالت وجود دارد:

• مردان با 60 سال سن و زنان با 55 سال سن و پرداخت حق بیمه 10 الی 19 سال میتوانند درخواست بازنشستگی داشته باشند. مستمری این افراد بر اساس میزان سابقه بیمه پرداخت می‌گردد.
• در صورتی که بیمه گذار به سن مقرر رسیده باشد اما سابقه پرداخت حق بیمه او کمتر از 10 سال باشد، در این صورت فرد با خرید مابه التفاوت سابقه تا 10 سال میتواند درخواست بازنشستگی داشته باشد.

محاسبه آنلاین بازنشستگی تامین اجتماعی

برای در نظر گرفتن مستمری بازنشستگی، میتوان از محاسبه آنلاین حقوق بازنشستگی استفاده کرد. در این رابطه دو عامل مهم وجود دارد که میزان مستمری بازنشستگی را تعیین می‌کند. مورد اول سابقه پرداخت حق بیمه و مورد دیگر حقوق و مزایای مبنای کسر حق بیمه است. حال برای محاسبه آنلاین حقوق بازنشستگی تعیین اجتماعی باید در ابتدا نوع بیمه خود را تعیین کرد. برای مثال بیمه اجباری و یا بیمه اختیاری و مشاغل آزاد با مقدار درصد مشخص در این رابطه مهم است. بیمه اختیاری 27 درصد شامل خدماتی چون مستمری بازنشستگی، از کار افتادگی فوت و مواردی دیگر می‌شود. همچنین در بیمه مشاغل آزاد 18 درصد خدماتی چون مستمری بازنشستگی، فوت و مواردی چون از کارافتادگی در نظر گرفته می‌شود.

پس از تعیین نوع بیمه، باید تعداد سال سابقه بیمه، میانگین حقوق ماهانه سال آخر و میانگین حقوق ماهیانه دو سال آخر را وارد کرده تا سیستم بر اساس آنها میزان حقوق بازنشستگی را مشخص نماید.

مبلغ حقوق بازنشستگی در سال 1402 چقدر است؟

با توجه به لایحه محول از سوی رییس جمهور به مجلس شورای اسلامی در تاریخ 21 دی 1401، حداقل حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری در سال 1402 برابر با 6.300.000 تومان می‌باشد. در واقع این افراد نباید کمتر از مبلغ 6 میلیون و سیصد هزار تومان در ماه دریافت نمایند. همچنین بر اساس لایحه بودجه 1402، کارمندان دولت در این سال با افزایش حقوق 20 درصدی نسبت به سال 1401 روبرو هستند.

نحوه محاسبه حقوق بازنشستگان در سال 1402

در رابطه با نحوه و چگونگی محاسبه مستمری بازنشستگان در 1402 باید اشاره شود که این حقوق با توجه به میانگین دو سال آخر دریافتی صورت می‌گیرد. در این رابطه هم بهتر است به ماده 77 قانون تامین اجتماعی اشاره شود. بر این اساس ” میزان مستمری بازنشستگی عبارتست از یک سی‌ام متوسط مزد یا حقوق بیمه شده ضربدر سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر آنکه از(۳۰ /۳۵) سی و پنجم، سی‌ام متوسط مزد یا حقوق تجاوز ننماید. ‌تبصره- متوسط مزد یا حقوق برای محاسبه مستمری بازنشستگی عبارتست از مجموع مزد یا حقوق بیمه شده که بر اساس آن حق بیمه پرداخت ‌گردیده ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه تقسیم بر بیست و چهار.”

جمع بندی

حقوق یا مستمری بازنشستگی به مقدار پولی گفته می‌شود که از سوی سازمان تامین اجتماعی تا آخر عمر به افرادی که از شرایط بازنشستگی برخوردار هستند پرداخت می‌شود. برای برخورداری از مستمری بازنشستگی، سن و میزان سابقه بسیار مهم است که در متن به آنها اشاره داشتیم. افراد با رسیدن به سن بازنشستگی میتوانند درخواست بازنشستگی داشته باشند و در صورت تایید شدن، حقوق بازنشستگی را از این سازمان به طور ماهیانه دریافت نمایند. مبلغ حقوق بازنشستگی در سال 1402، شش میلیون و سیصد هزار تومان عنوان شده است که در رابطه با نحوه محاسبه آن نیز در متن اشاره داشتیم. با این حال اگر در این رابطه نیاز به مشاوره و اطلاعات بیشتری داشته باشید، میتوانید با کارشناسان آسان کار در تماس باشید