قرارداد اصولی چه ویژگی هایی دارد؟

قراردادها به عنوان سند رسمی همکاری و ارتباط بین افراد شناخته می‌شوند. برای همین از اعتبار زیادی برخوردار هستند و باید به شکل صحیح و اصولی نگارش شوند. هر نوع قراردادی باید از یک سری بند، مفاد و اطلاعات برخوردار باشد و شرایط همکاری را به شکل واضحی بیان کند. در رابطه با قرارداد کار نیز به همین شکل است. قراردادهای کاری باید به شکل استانداردی تنظیم شوند و یک سری از ویژگی‌ها را داشته باشند. حال بهتر است ببینیم که ویژگی‌های قرارداد کار اصولی چیست و برای تنظیم قراردادها باید به چه مسائلی توجه کرد.

قرارداد چیست؟

به طور کلی قرارداد یک سند است که میان اشخاص جهت تعیین تکالیف و حقوقشان منعقد می‌شود. اگر بخواهیم به تعریف قانونی قرارداد بپردازیم، میتوانیم به ماده 183 قانون مدنی اشاره داشته باشیم. طبق این ماده ” عقد عبارت است از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد.” پس در قرارداد توافقات بین طرفین به صورت مکتوب درمی‌آید و تعهدات و شرایط هر یک از طرفین در آن نوشته می‌شود. هر قراردادی باید دارای یک سری بند و اطلاعات باشد که از جمله مهمترین آنها باید به عنوان قرارداد، مشخصات طرفین، تاریخ و شماره قرارداد، مدت زمان قرارداد، مبلغ دقیق و نحوه پرداخت، شرایط فسخ قرارداد و معامله، تعیین دقیق تعهدات طرفین و پیوست‌های قرارداد اشاره کرد. قراردادها باید به تعداد طرفین چاپ شوند و تمامیشان مورد امضای افراد قرار بگیرند.

4 شرط اساسی تمام قراردادها

هر قراردادی اعم از قرارداد کاری، باید 4 شرط اصلی زیر را داشته باشد:

• معین بودن: این یعنی قرارداد از عنوان و نام مشخص برخوردار است و برای انعقاد آن قواعد مخصوصی در نظر گرفته شده است. برای مثال معین بودن در قرارداد کاری یعنی در آن عنوان قرارداد به صورت کارگر ساختمانی، حسابدار، ناظر کیفی و … ذکر شده است.
• رضایی و غیر تشریفاتی بودن: منظور از رضایی بودن قرارداد این است که طرفین آن از انعقاد آن کاملا راضی هستند. در غیر این صورت قرارداد اعتباری نداشته و جایز نمی‌باشد. منظور از غیر تشریفاتی بودن هم این است که برای انعقاد آن نیازی به تشریفات خاص نیست.
• معوض بودن: این یعنی طرفین در برابر هم مسئولیت‌هایی دارند و عوضین قرارداد در آن به خوبی اشاره می‌شود. برای مثال در قرارداد کاری کارگر در برابر انجام کار، از کارفرما مزد دریافت می‌کند. کارفرما هم در برابر کار انجام شده خود، باید به کارگر اجرت بپردازد. کار انجام شده توسط کارگر و اجرت پرداخت شده از سوی کارفرما، عوضین قرارداد کار هستند.
• مشروع بودن: مشروعیت قرارداد یعنی اینکه در آن تمام بند و قوانین به صورت کاملا مشروع و مطابق با قوانین کشور است.

قرارداد کار و انواع آن

طبق ماده 7 قانون کار ” قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق‌السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر‌موقت برای کارفرما انجام می‌دهد. ”

با توجه به این ماده قانونی میتوان گفت قرارداد کار میتواند به صورت کتبی یا شفاهی باشد. در این قرارداد کلیه ضوابط کاری و تعهدات طرفین به خوبی مشخص می‌شود تا مشکلی در حین کار به وجود نیاید. در قرارداد کاری باید در رابطه با حق السعی کارگر و کار مورد نظر به صورت واضح صحبت شود. حال در رابطه با انواع قرارداد کار میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• قرارداد کار غیر موقت یا دائم: این قراردادها تاریخ پایان ندارند و تنها تاریخ شروع در آنها به ثبت می‌رسد. در واقع طرفین قرارداد، آن را برای مدت نامحدود و غیر موقتی امضا می‌کنند. کارگرانی که از این دسته قراردادهای کاری برخوردار هستند، امنیت شغلی بیشتری دارند.
• قرارداد کار موقت: قرارداد کار موقت برخلاف قرارداد قبلی است. یعنی هم تاریخ شروع و هم تاریخ پایان در آن ذکر می‌شود و طرفین در مدت زمان مشخصی در برابر هم متعهد می‌گردند. در حال حاضر بیشتر قراردادهای کاری، به خصوص در شرکت‌های خصوصی از این دست هستند.
• قرارداد کار معین: این قراردادها تنها برای انجام یک کار معین منعقد می‌شوند و زمان شروع و پایان خاصی ندارند. بنابراین تا زمانی که کار مورد نظر کارفرما به اتمام برسد، کارگر در قبال آن مسئول بوده و باید به انجام کار بپردازد. کارفرما هم موظف به پرداخت حق السعی کارگر طبق قرارداد می‌باشد.
• قرارداد کار ساعتی: قرارداد کار ساعتی برای افرادی مناسب است که تنها ساعاتی در روز را به کار می‌پردازند و به طور تمام وقت در محل کار حاضر نمی‌شوند. این نوع قراردادها هم توسط قانون کار به رسمیت شناخته شده‌اند و مشمول بیمه و تمام مزایای کاری می‌شوند.

چند ویژگی مهم قرارداد کار اصولی

به طور کلی تمامی قراردادها حتی قرارداد کاری، باید دارای یک سری ویژگی‌ها باشند تا به عنوان قرارداد اصولی شناخته شوند. بر همین اساس در اینجا به چند ویژگی مهم قراردادهای اصولی اشاره می‌کنیم:

• شفافیت قرارداد: قرارداد کار اصولی باید کاملا شفاف باشد و در آن در رابطه با مزایا، حقوق و تعهدات طرفین نسبت به هم به طور واضح و شفاف صحبت شود. شفافیت قرارداد باعث می‌شود تا از ایجاد سوءتفاهم و اختلاف میان طرفین قرارداد جلوگیری شود.
• قابل فهم بودن: این یعنی باید به اصول قرارداد نویسی کاملا توجه شود و قرارداد برای طرفین به خوبی قابل فهم باشد. از این رو در قراردادها باید از عبارات و لغات آسان و قابل فهمی استفاده شود تا طرفین و یا شوراهای حل اختلاف بعدا بر سر این موضوع دچار مشکل نشوند.
• قاطعیت: منظور از قاطعیت در قرارداد این است که طرفین بدانند چه نتیجه و پیشامدی در انتظارشان است. این یعنی طرفین باید نسبت به چیزی که قرار است به دست آورند و یا در زمان ایجاد اختلاف چه کاری را باید انجام دهند، در قرارداد اشاره شود. برای مثال اگر میان کارگر و کارفرما اختلافی پیش آمد و یکی از آنها در انجام تعهدات خود کوتاهی کرد، طرف مقابل چه حقی داشته و چه کاری میتواند انجام دهد.
• کامل بودن: از دیگر ویژگی‌های قرارداد اصولی میتوان به کامل بودن اشاره کرد. این یعنی نحوه تنظیم قرارداد باید به صورتی باشد که به تمام موارد در آن اشاره شود و چیزی از قلم نیفتد. بر این اساس باید تمام جزئیات ارتباطشان در هر بند قرارداد به خوبی ذکر شود.

اجزای مهم قراردادهای کار اصولی چیست؟

هر قراردادی شامل چندین بخش مختلف است که تمام آنها باید به طور صحیح تکمیل شوند. در واقع یک قرارداد اصولی باید کاملا از نظر قانونی معتبر باشد و اطلاعات موجود در آن به شکل صحیحی درج شود. در رابطه با مهمترین اجزای قراردادهای اصولی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• موضوع قرارداد: موضوع و عنوان قرارداد بیانگر این است که طبق قرارداد قرار است چه عملی انجام شود و چه زمینه‌ای را در بر می‌گیرد.
• مدت زمان قرارداد: در قراردادها باید زمان شروع و خاتمه آن ذکر شود. البته همانطور که اشاره کردیم در برخی از قراردادهای کاری یعنی قرارداد کار غیر موقت و معین این موضوع استثنا است. با این حال در کلیه قراردادها معمولا به تاریخ شروع و پایان اشاره می‌شود و طرفین نسبت به مدت زمان همکاری خود با یکدیگر مطلع می‌شوند.
• مبلغ قرارداد و هزینه‌ها: از دیگر اجزای قرارداد اصولی باید به هزینه و مبلغ آن اشاره کرد. در قراردادها باید تمام هزینه‌ها، نحوه پرداخت، جزئیات و کم و زیاد شدن آنها به خوبی ذکر شود.
• تعهدات طرفین نسبت به هم: این موضوع یکی از مهمترین موارد در قراردادها است و باید در یکی از بندهای آن تعهدات طرفین به خوبی تشریح شود.
• حل و فصل اختلافات: بهترین کار این است که در رابطه با شورای حل اختلاف در قرارداد نیز صحبت شود.

جمع بندی

در این مطلب با چند ویژگی مهم قراردادهای اصولی از جمله قراردادهای کاری آشنا شدیم. با توجه به موارد اشاره شده میتوانید قرارداد کار خود را به شکل کاملا استاندارد و اصولی تنظیم کنید تا بعدا دچار مشکل نشوید. در صورتی که نیاز به تنظیم قرارداد کار اصولی دارید، میتوانید با کارشناسان مجموعه آسان کار در تماس باشید.