قانون کار جهت رفاه بیشتر کارگران و کارکنان شرکت، مزایا و حقوق زیادی را برای آنها در نظر گرفته است. چنین افرادی علاوه بر آنکه حقوق و پاداش ماهانه خود را دریافت میکنند، مشمول دریافت مزایای دیگری نظیر حق اولاد و عائله بندی، حق مسکن، بن و غیره نیز هستند. حال برخی از اقلام در نظر گرفته شده مشمول بیمه و مالیات هستند که ممکن است هر فردی از آنها اطلاع نداشته باشد. برای همین در این مطلب قرار است به این موضوع بپردازیم که آیا بن و حق مسکن مشمول بیمه هستند یا خیر؟
فهرست محتوا
Toggleبن و حق مسکن کارگری چیست؟
حق مسکن به مبلغی گفته میشود که به حداقل حقوق کارگران مشمول قانون کار اضافه شده و همراه با حقوق ماهیانه پرداخت میگردد. این مبلغ جزو مزایای رفاهی کارگران است و همانطور که از نام آن مشخص میباشد برای کمک هزینه مسکن در نظر گرفته شده است. میزان مبلغ حق مسکن در ابتدای هر سال و توسط شورای عالی کار مشخص میشود. زمانی هم که این مبلغ به تصویب هیئت وزیران برسد، به کارگر پرداخت میگردد. مبلغ حق مسکن کارگران برای ماههای 29، 30 و 31 روزه به یک میزان است و تفاوتی با هم ندارند. اما اگر کارگر به شکل نیمه وقت کار کند و مقدار ساعات کارکرد او در ماه کمتر از ساعات مقرر باشد، مزایای رفاهی همچون حق مسکن بر اساس ساعات و روزهای کاری او محاسبه میشود.
حق خواروبار و بن هم از دیگر کمک هزینههایی است که برای کارگران در نظر گرفته شده است تا بتوانند خواروبار مصرفی ماهیانه خود را از طریق آن تامین نمایند. هر چند که در حال حاضر به دلیل تورم زیاد در کشور، این حق بسیار ناچیز به حساب میآید. با این حال حق مسکن و بن جزو حقوقی هستند که قانون کار برای مشمولین خود در نظر گرفته است تا از این طریق کمی به شرایط امرار و معاش آنها کمک شود.
موارد معاف از مالیات حقوق و بیمه در سال 1402
برای اطلاع از اقلام مشمول بیمه و مالیات و همچنین موارد معاف از آنها، میتوان به سایت تامین اجتماعی مراجعه کرده و از این پایگاه به این اطلاعات دسترسی پیدا کرد. طبق موارد مندرج در سایت تامین اجتماعی، موارد معاف از مالیات حقوق در سال 1402 برابر است با:
- هزینه عائله مندی
- بازخرید ایام مرخصی
- هزینه های سفر و فوق العاده ماموریت
- عیدی و پاداش آخر سال
- حق شیر
- پاداش نهضت سواد آموزی
- حق تضمین کسر صندوق
- پاداش افزایش تولید
- خسارت اخراج و مزایای پایان کار یا همان سنوات
- مابه التفاوت کمک هزینه مسکن خوار و بار در ایام بیماری
آیا بن کارگری و حق مسکن مشمول بیمه و مالیات است؟
طبق بخشنامه موجود در مورخ 27/1/1399 سازمان تامین اجتماعی، کمک هزینه مسکن کارگران مشمول کسر حق بیمه است. همچنین بن کارگری نیز مشمول کسر بیمه میباشد. هر چقدر مبلغ بیمه پرداختی بیشتر باشد، بر روی آن تاثیر گذاشته و منجر به افزایش مقرری بیمه بیکاری میگردد.
در رابطه با مشمول مالیات شدن بن کارگری هم باید به ماده 83 قانون مالیاتهای مستقیم مراجعه کرد. طبق این ماده درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق و مزایای مربوط به شغل. با توجه بر همین ماده قانونی میتوان اینطور برداشت کرد که به بن کارگری مالیات هم تعلق میگیرد. با این حال از سوی دیگر و بر اساس دادنامه صادر شده از سوی دیوان عدالت اداری کشور، مزایای شغلی را از پرداخت مالیات معاف کردهاند.
بن کارگری در سال 1402 چقدر است؟
همانطور که گفته شد بن کارگری شامل مبلغی است که ماهیانه به عنوان کمک هزینه تهیه ارزاق به کارکنان مشمول کار پرداخت میشود. افرادی که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند و به کار در یک شرکت میپردازند، میتوانند از مزایای کاری نظیر بن کارگری برخوردار شوند. طبق قوانین و مقررات قانون کار و تامین اجتماعی، هر شخصی که به استخدام در شرکت در آمده و حق بیمه برای او پرداخت شود، از تمام حقوق و مزایا برخوردار میگردد. با این حال مزایای کاری در نظر گرفته شده برای کارکنان متفاوت است و آن دسته از افرادی که متاهل هستند، مبلغ بیشتری را به عنوان مزایای کار دریافت میکنند. متاهل بودن، داشتن فرزند و غیره بر روی برخورداری از کارگر از حق مسکن و حق اولاد تاثیر دارد.
مبلغ بن کارگری هر سال توسط شورای عالی کار و با توجه به نرخ تورم مشخص میشود. زمانی که این مبلغ به تایید برسد، باید با صدور بخشنامه به کارفرما این مورد ابلاغ شود. بن کارگری میتواند هم به صورت نقدی و همراه با حقوق ماهانه و هم به صورت غیر نقدی و در قالب برگههای بن پرداخت شود. مبلغ بن کارگری در سال 1402 برابر با 1.100.000 تومان اعلام شده است. در حال حاضر این مبلغ به صورت ماهیانه به دستمزد کارگران اضافه شده و همراه با سایر مزایا به حسابشان واریز میگردد.
نوع قرارداد کاری و تاثیر آن روی بن کارگری
بن کارگری از جمله مزایای کاری است که هر کارگری بدون هیچ پیش شرطی مشمول دریافت آن میگردد. در واقع زمانی که کارگر به استخدام شرکت درآمده و قرارداد کاری را امضا میکند، مشمول حق دریافت بن کارگری میگردد. حال برای برخی از افراد سوال است که آیا نوع قرارداد کاری روی بن کارگری تاثیر دارد یا خیر؟ همانطور که حتما میدانید قراردادهای کاری به صورت کلی به دو دسته قرارداد کار دائم و قرارداد کار موقت یا غیر دائم تقسیم میشوند. حال افراد از هر نوع قرارداد کاری که برخوردار باشند، مشمول دریافت حقوق و مزایای قانون کار هستند و هیچ تفاوتی در این زمینه وجود ندارد. خوب است اشاره شود که میزان سابقه کاری افراد هم بر روی مبلغ بن کارگری تاثیری ندارد.
میزان حق مسکن کارگری 1402
با اینکه امکان تغییر حق مسکن کارگری وجود دارد، اما در حال حاضر این مبلغ 900 هزار تومان عنوان شده است. در صورتی که این مبلغ به تایید نهایی برسد و هیات وزیران آن را تصویب کنند، به حساب کارگران واریز میگردد. حال اگر این مبلغ تصویب نشود، به احتمال زیاد شاهد حق مسکن کارگری 650 هزار تومانی در سال جاری خواهیم بود.
آیا حق اولاد مشمول بیمه و مالیات است؟
یکی دیگر از مزایای کاری، حق اولاد است که به عنوان کمک هزینه نگهداری و پرورش فرزند به افراد پرداخت میشود. کارگران و کارمندانی که مشمول قوانین تامین اجتماعی هستند، میتوانند حق اولاد را به طور ماهانه همراه با سایر مزایا دریافت نمایند. نحوه محاسبه حق عائله مندی یا حق اولاد در سال 1402 معادل با سه روز حداقل مزد مصوب برای هر فرزند است. حال باید دید که این مبلغ هم مشمول بیمه میشود یا خیر؟ طبق قانون حق اولاد و عائله مندی مشمول بیمه نیست. با این حال در صورتی که حق اولاد در فیش حقوقی پرداخت گردد، حق اولاد مشمول مالیات بر حقوق میگردد.
آیا به سنوات و عیدی هم بیمه و مالیات تعلق میگیرد؟
در صورتی که حق سنوات در پایان اشتغال و به میزان تعیین شده در قانون پرداخت شود، از پرداخت مالیات معاف میشود. علاوه بر این سنوات کاری مشمول کسر بیمه نمیشود. در رابطه با عیدی هم باید اشاره شود که مبلغ عیدی مشمول بیمه نیست. اما برای مالیات آن شروطی وجود دارد. در صورتی که عیدی سه برابر حداقل حقوق کاری باشد، از پرداخت حق بیمه معاف است.
جمع بندی
حق مسکن و بن کارگری از جمله مزایای کاری هستند که قانون کار و تامین اجتماعی برای کارکنان مشمول در نظر گرفته است. مبالغ حق مسکن و بن کارگری به صورت ماهیانه و همراه با حقوق و پاداش پرداخت میگردد. در رابطه با حق مسکن کارگری در سال 1402 باید به مبلغ 900 هزار تومان و در رابطه با بن کارگری باید به مبلغ 1.100 هزار تومان اشاره کرد. با این حال همانطور که اشاره کردیم، هر دوی این مبالغ مشمول کسر بیمه هستند. در صورتی که به اطلاعات بیشتری در این زمینه نیاز داشته باشید، میتوانید در ساعات اداری با کارشناسان آسان کار در تماس باشید.