نحوه قرارداد کار کارگری به چه صورت است و شرایط آن چگونه است؟

قرارداد کار کارگری، به قراردادی گفته شده که میان شخص کارفرما و کارگر منعقد می‌شود. با انعقاد قرارداد کار، هر دو طرف قرارداد مکلف به انجام وظایف خود می‌شوند. قراردادهای کاری باید مشروع بوده و موضوع آن کاملا مشخص باشد. در ادامه مطلب با قرارداد کار کارگری و شرایط آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

قرارداد کار کارگری چیست؟

زمانی که کارگر به استخدام مجموعه جدیدی در می‌آید، باید قرارداد کاری را به خوبی مطالعه کرده و در صورت رضایت آن را امضا نماید. قرارداد کار کارگری میان شخص کارفرما و کارگر منعقد می‌شود و تمام تعهدات و وظایف طرفین در آن به خوبی ذکر می‌شود. طبق ماده 7 قانون کار، قرارداد کاری به این شرح است: ” قرارداد کار، عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کار فرما انجام می دهد.” بر اساس این ماده قانونی، قرارداد کار را میتوان به دسته‌های زیر تقسیم کرد.

انواع قرارداد کار کارگری

• قرارداد کار دائم یا غیر موقت

یکی از انواع قراردادهای کاری، نوع غیر موقت و دائم آن است. دلیل نامگذاری این قرارداد این است که برای آن مدت مشخصی در نظر گرفته نشده است. برای همین عده‌ی زیادی آن را به عنوان قرارداد کار دائمی می‌شناسند. با این حال از آنجایی که این قرارداد غیر موقت است و مهلت زمانی ندارد، لفظ دائمی برای آن درست نیست. چرا که این قراردادها هم می‌توانند بنا به دلایلی چون از کار افتادگی یا مسائل دیگر از بین بروند.

• قرارداد کار کارگری موقت

در صورتی که قرارداد برای مدت موقت و محدودی منعقد شود، قرارداد کاری از نوع موقت محسوب می‌شود. در واقع در این قراردادها تاریخ آغاز و پایان کار در آن مشخص است و افراد باید طبق تعهد در این بازه زمانی مشغول به کار در شرکت شوند. زمانی که قرارداد به تاریخ پایان برسد، دیگر تعهدی میان کارگر و کارفرما نبوده و افراد می‌توانند برای ادامه همکاری و تمدید آن تصمیم‌گیری نماید. در صورتی هم که تمدیدی صورت نگیرد، قرارداد کاری خاتمه پیدا می‌کند.

• قرارداد کار برای انجام کار معین

این قرارداد به کارهای خاصی اشاره دارد که مد نظر کارفرما بوده و کارفرما تنها برای انجام این کار معین و خاص، اقدام به عقد قرارداد با کارگر می‌نماید. زمانی که قرارداد کار برای انجام کار معین میان کارگر و کارفرما منعقد می‌شود، شخص کارگر موظف است تا به کار مورد نظر کارفرما پرداخته و آن را در زمان معین تحویل دهد. در این دسته از قراردادهای کاری، نوع کار و شرایط آن به خوبی مشخص می‌شود.

• قرارداد کار کارگری ساعتی

یکی دیگر از انواع قراردادهای کاری، قرارداد کار ساعتی است. طبق ماده 35 قانون کار، مشاغل ساعتی این چنین تعریف شده‌اند: “مزد ساعتی، مزدی است که بابت ساعتی که وقت کارگر در اختیار کارفرما است محاسبه و پرداخت می‌شود.” پس قرارداد کار ساعتی یعنی به هر میزان ساعت کاری، کارگر باید از کارفرما دستمزد و حقوق دریافت نماید. در قراردادهای کار ساعتی، تمام ضوابط قانون کار باید رعایت شود و علاوه بر پرداخت مزد ثابت کارگر، مزایای قانون کار شامل حق مسکن، حق خوار و بار، بیمه و غیره نیز برای او در نظر گرفته شود.

• قرارداد کار کارگری درصدی

در قرارداد کار درصدی، حقوق و مزایای کارگر به صورت درصدی مشخص می‌شود. در این دسته از قراردادها سود را نمیتوان پیش بینی کرد و ممکن است سود حاصل شده بیش از حد انتظار و یا کمتر از حد معمول باشد. برای همین کارگرانی که اقدام به عقد قرارداد کار درصدی با کارفرما می‌کنند، باید این مورد را در نظر داشته باشند که کار آنها مزد و درآمد ثابت ندارد. این دسته از قراردادها بیشتر برای ساخت و سازها و یا در قراردادهای بازاریابی کاربرد دارند.

• قرارداد کار کارگری کارمزدی

طبق ماده 35 قانون کار، کارمزدی بودن کار به این شکل عنوان شده است: ” کارمزد عبارت است از مزدی که بابت انجام مقدار کار مشخص که از نظر کمی قابل اندازه گیری و شمارش باشد به ازای هر واحد کار تعیین و پرداخت می شود.” در قرارداد کار کارمزدی، کارفرما از کارگر کاری را طلب می‌کند که شرایط آن به خوبی مشخص شده و در قبال انجام آن، به کارگر مزد و دستمزد معینی را پرداخت می‌کند. حال مشاغل کارمزدی به دو صورت کار فردی یا کار گروهی می‌باشند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

انواع مشاغل کارمزدی و خصوصیاتشان

• کار فردی: این دسته از کارهای کارمزدی، پیچیدگی خاصی ندارند و در آن کار باید در قبال کارمزد مشخص شده، انجام شود. به کارمزدهای دریافت شده در این مشاغل، کارمزد انفرادی می‌گویند.
• کار گروهی: گاهی اوقات کارها به صورت انفرادی قابل انجام نیستند و باید آنها را به طور گروهی و جمعی انجام داد. در این شرایط باید عملی که توسط هر کارگر باید انجام شود، مشخص شده و کارمزد آنها به طور واضح مشخص گردد. در صورتی که کارگران با شرایط و مزد تعیین شده موافق باشند، کار گروهی شکل خواهد گرفت.
• کارمزد ساده: در صورتی که برای یک کار مشخص مبلغ خاصی در نظر گرفته شده و شرط پرداخت آن تحویل کار از سمت کارگر باشد، اگر کارگر کار را با همان کیفیت انجام دهد، کارمزد در نظر گرفته شده را دریافت می‌کند. به این نوع از کارمزد، کارمزد ساده می‌گویند.
• کارمزد ترکیبی: در صورتی که کارگر کار مازادتری نسبت به ماموریت و کار محول شده انجام دهد، مزد او نیز نسبت به میزان کار مازاد افزایش پیدا می‌کند. در این شرایط به کارگر، کارمزد ترکیبی پرداخت می‌شود. یعنی علاوه بر پرداخت مبلغ اولیه، مبلغ دیگری هم بابت کار مازاد به او پرداخت می‌گردد.

ویژگی‌های قرارداد کار کارگری

حتما به نکات مهم در قرارداد کار توجه کنید. یک قرارداد کار کارگری باید شامل ویژگی‌های زیر باشد:

• قرارداد کاری، یک قرارداد معین است: معین بودن قرارداد کاری یعنی این عقد در قانون نام دارد و برای آن قواعد مشخصی در نظر گرفته شده است. پس برای قرارداد کار کارگری، باید یک عنوان مناسب در نظر بگیرید و به اهلیت داشتن، بلوغ و اختیار توجه داشته و آنها را رعایت نمایید.
• قرارداد کار، یک قرارداد رضایی و غیر تشریفاتی است: یعنی برای عقد قرارداد کار، نیازی به تشریفات به خصوصی نبوده و میتوان آن را به صورت شفاهی یا کتبی منعقد کرد. البته قرارداد کار کتبی بهتر از نوع شفاهی است و اعتبار بیشتری دارد.
• قرارداد کار یک قرارداد معوض است: معوض بودن قرارداد کار کارگری، به این معنا است که کارگر در قبال انجام کار تعیین شده، حق الزحمه و مزد مشخصی را دریافت می‌نماید. کارفرما نیز کار محول شده به کارگر را در بازه زمانی مشخص تحویل می‌گیرد.
• قرارداد قانون کار، یک قانون آمره است: این یعنی برای قرارداد کار کارگری، نمیتوان مزایایی کمتر از میزان مقرر شده در قانون کار در نظر گرفت.

بندهای الزامی در قرارداد کار کارگری

هر قراردادی شامل بندهایی است. در قرارداد کار کارگری نیز چند بند اصلی وجود دارد که باید به طور دقیق و صحیح، کامل شوند.

• مشخصات طرفین قرارداد: نظیر نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه و کارت ملی، آدرس، تلفن و غیره
• موضوع قرارداد: ماهیت قرارداد کاری و اشاره به کار مورد نظر
• مدت قرارداد: اشاره به دائمی، موقت و یا ساعتی بودن قرارداد کار
• ساعات کار: تعیین ساعت کار در روزهای هفته
• حقوق و مزایا: مشخص کردن حقوق ماهیانه و ثابت به همراه میزان پورسانت
• وضعیت مرخصی: تعیین شرایط مرخصی برای کارگر در هر ماه
• تعهدات طرفین: وظایفی که طرفین قرارداد موظف به عمل به آنها هستند
• شرایط انحلال قرارداد کار
• سایر موارد

جمع بندی

قرارداد کار کارگری به قراردادی گفته می‌شود که میان شخص کارفرما و کارگر منعقد می‌شود. با عقد این قرارداد، کارگر موظف به انجام کار محول شده از سوی کارفرما است. کارفرما نیز باید در قبال پرداخت این کار، به کارگر مزد و مواجب را با توجه به قانون کار پرداخت نماید. قرارداد کار کارگری می‌تواند از نوع دائمی، موقت، ساعتی و یا کارمزدی باشد.

جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با کلینیک اداری آسان کار تماس بگیرید.