قرارداد کار آزمایشی چیست؟

برخی از کارفرمایان تمایل دارند پیش از عقد قرارداد موقت یا دائمی، یک قرارداد آزمایشی را تنظیم کرده و پس از گذراندن دوره آزمایشی و رضایت طرفین، قرارداد کار موقت یا دائم را منعقد نمایند. قرارداد کار آزمایشی یکی از قراردادهای قانون کار است که همچون هر قرارداد کار دیگری از شرایط و ویژگی‌های خاصی برخوردار است. در ادامه مطلب با قرارداد کار آزمایشی بیشتر آشنا شده و به مزایا و معایب آن اشاره خواهیم داشت.

آشنایی بیشتر با قرارداد کار آزمایشی

قرارداد آزمایشی یکی از انواع قراردادهای کاری است که جهت بررسی شرایط میان کارفرما و کارگر منعقد می‌شود. این قرارداد برای سنجش توانایی‌های فرد کارجو و همچنین سنجش شرایط کاری از سمت کارمند یا کارگر کاربرد دارد و تنها در زمان شروع کار منعقد می‌شود. برای همین کارفرما نمیتواند پس از گذشت مدتی از کار کردن فرد، درخواست کار آزمایشی از او داشته باشد.

مدت زمان قرارداد آزمایشی

طبق ماده 11 قانون کار، قراردادکار آزمایشی به این شرح است: “طرفین می‌توانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین نمایند. در خلال این دوره هر یک از طرفین حق دارد، بدون اخطار قبلی و بی‌آنکه الزام به پرداخت خسارات داشته باشد، رابطه کار را قطع نماید. در صورتی که قطع رابطه کار از طرف کارفرما باشد وی ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمایشی خواهد بود و چنانچه کارگر رابطه کار را قطع نماید، کارگر فقط مستحق دریافت حقوق مدت انجام کار خواهد بود. ‌تبصره – مدت دوره آزمایشی باید در قرارداد کار مشخص شود. حداکثر این مدت برای کارگران ساده و نیمه ماهر یک ماه و برای کارگران ماهر و‌ دارای تخصص سطح بالا سه ماه می‌باشد.”

با توجه به این ماده قانونی به این پی می‌بریم که مدت قرارداد آزمایشی بسیار محدود است و کارفرما در این زمینه محدودیت دارد. در قانون کار حداکثر مدت قرارداد آزمایشی برای کارگران ساده یک ماه تعیین شده است. اما در مواردی که نیاز به تشخیص تخصص و مهارت کارگر باشد، میتوان قرارداد آزمایشی سه ماهه را تنظیم کرد. کارفرما قادر به افزایش این بازه زمانی نبوده و پس از پایان این مدت زمان باید به عقد قرارداد موقت یا دائمی با کارگر بپردازد.

مزایای قرارداد آزمایشی برای کارگران و کارفرمایان

مزایای قرارداد کار آزمایشی برای کارگران

• آشنایی کارگر با محیط کار
• آشنایی با همکاران
• آشنایی با کارفرما
• بررسی توانایی‌های خود و اطلاع از انطباق یا عدم انطباق با شرایط کار

مزایای قراردادکار آزمایشی برای کارفرما:

• آشنایی با نحوه کار کارگر
• اطمینان از مهارت و تخصص‌های کارگر
• محک زدن مهار‌ت‌های کارگر

یکی از مشکلات و معایبی که قرارداد کار آزمایشی دارد این است که برخی کارفرمایان پس از اتمام مدت زمان قرارداد آزمایشی، از انعقاد قرارداد دائم یا موقت با کارگر خودداری کرده و سبب اتلاف زمان و انرژی زیادی از آنها می‌شوند.

تفاوت قرارداد کار آزمایشی با قرارداد موقت

برخی افراد تصور دارند که قراردادکار آزمایشی همان قرارداد موقت است. در صورتی که اینطور نبوده و قرارداد موقت محدود به یک مدت زمان خاصی می‌شود و زمان آغاز و پایان کار از همان ابتدا مشخص می‌گردد. در قرارداد موقت امکان فسخ قرارداد از سمت کارفرما و کارگر وجود ندارد. اما قرارداد کار آزمایشی این محدودیت را ندارد و کارفرما و کارگر میتوانند در هر زمانی آن را فسخ نمایند.

در صورتی که در طول دوره آزمایشی کارفرما تصمیم به فسخ قرارداد بگیرد، باید حقوق تعیین شده برای این دوران را به طور کامل پرداخت نماید. اما اگر فسخ قرارداد کار آزمایشی از سوی کارگر صورت بگیرد، تنها میتواند حقوق مدت زمانی که در محل کار مشغول به فعالیت بوده است را دریافت نماید.

نکات مهم در تنظیم قرارداد کار آزمایشی

• ثبت مشخصات طرفین در قرارداد

مشخصات پرسنلی کارگر و کارفرما باید در قراردادکار آزمایشی به طور دقیق درج شود. در این خصوص باید به نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، آدرس محل سکونت، شماره تماس، وضعیت تاهل کارگر و مدرک تحصیلی کارگر اشاره کرد.

• مدت زمان قرارداد کار آزمایشی

هدف از تنظیم قرار داد کار آزمایشی یا سه ماهه استخدام افراد برای انجام کاری به صورت موقت است،در این قرارداد کار باید تاریخ شروع و پایان قرارداد به صورت کامل ذکر شود.

• تعیین موضوع کار 

از دیگر مفاد قرارداد کار آزمایشی میتوان به موضوع و عنوان کار اشاره کرد. وظایف و مسئولیت‌های فرد هم باید به طور واضح مشخص شود و هیچ ابهامی در آن وجود نداشته باشد.

• محل انجام کار را با آدرس دقیق  

در قرار دادکار آزمایشی محل انجام کار و آدرس آن باید به صورت دقیق مشخص شود.

• میزان حقوق و نحوه پرداخت آن

دستمزد و مزایای کارگر یا کارمند باید به طور دقیق در قراردادکار آزمایشی ذکر شود. همچنین باید نحوه پرداخت و زمان پرداخت حقوق مشخص شود. کارفرما باید حقوق را سر موعد و به مقدار مشخص شده پرداخت نماید.

• وضعیت تعطیلات

وقتی مشغول تنظیم قرارداد کار مدت معین یا تنظیم قرارداد کار موقت هستید در خصوص تعطیلات تعیین تکلیف شود.

پیشنهاد می شود در مورد تعطیلات، با توجه به اینکه رعایت قانون الزامی است ، مرخصی‌های هفتگی و سالانه را مطابق قانون کار اعلام نمایید. و در این صورت، روز جمعه، روز تعطیل هفتگی با مزد است. و تعطیلات رسمی برابر با تعطیلات رسمی کشور می‌باشد.

• مرخصی کارگر

باید در مورد مرخصی های کارگر مانند مرخصی استحقاقی ، در متن قرارداد کار ، همه چیز را مطابق مقررات قانون کار تنظیم شود.

• تعهدات کارگر و کارفرما

در متن قرارداد تعهدات کارگر گر و کار فراما به صورت کامل ذکر شود

جمع بندی

قرارداد کار آزمایشی از انواع قراردادهای کاری است که در قانون کار به آن اشاره شده است. این قرارداد معمولا برای سنجش تخصص و مهارت کارمند یا کارگر منعقد می‌شود. مدت آن زمان آن هم محدود بوده و میتواند به صورت یک ماهه یا سه ماهه تنظیم و منعقد گردد.

سوالات پرتکرار قراردادکار آزمایشی

آیا قرارداد کار آزمایشی همان قراردادکار سه ماهه است ؟

بله،نام دیگر قرارداد آزمایشی قرارداد سه ماهه می باشد

آیا در قرارکار آزمایش فرد بیمه می شود؟

بله ،به دلیل اینکه قراردادکارآزمایشی براساس قانون کار تنظیم شده است مانند دیگر قراردادهای کار باید قوانین در آن رعایت شود.

برای مشاوره و اطلاعات بیشتر با کلینیک اداری آسان کار تماس بگیرید.