بیمه اجباری به چه بیمه‌ای گفته می‌شود؟

زمانی که شخصی به استخدام یک مجموعه در می‌آید، کارفرما موظف است شخص را بیمه کند. بیمه شدن کارگر یا کارمند نشان از این دارد که شخص تحت پوشش قانون کار قرار دارد و می‌تواند از مزایای آن استفاده کند. این نوع از بیمه به عنوان بیمه اجباری شناخته شده است و مزایای زیادی برای شخص در بر دارد. در این مطلب قصد داریم با بیمه اجباری تامین اجتماعی آشنا شویم و به شرایط آن اشاره کنیم.

بیمه اجباری تامین اجتماعی چیست؟

بیمه اجباری یکی از مهمترین بیمه‌های موجود در کشور است که توسط سازمان تامین اجتماعی ارائه می‌شود. برای همین به بیمه اجباری تامین اجتماعی نیز شناخته می‌شود. زمانی که شخصی به استخدام یک شرکت یا کارگاه در می‌آید، کارفرما موظف است تا شخص را بیمه کند. در واقع تمام کارفرماها باید بدون هیچ استثنایی، تمام نیروهای مجموعه خود را بیمه اجباری کنند. در صورتی که کارفرما از این وظیفه سرپیچی کند، قانون حق را به کارگر داده و کارگر می‌تواند از کارفرما شکایت نماید. بیمه اجباری برای حمایت از نیروهای کار در جامعه ارائه شده است و مزایای زیادی را برای آنها به همراه دارد. این بیمه موارد مختلفی را تحت پوشش قرار می‌دهد که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم.

موارد تحت پوشش بیمه اجباری

از مهمترین مواردی که تحت پوشش بیمه اجباری تامین اجتماعی قرار دارد، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• پرداخت مستمری ماهانه در زمان بازنشستگی
• پرداخت هزینه‌های درمانی در زمان بیماری، بارداری و یا وقوع حوادث
• پرداخت مستمری در صورت از کار افتادگی شخص بیمه شده
• پرداخت مستمری ماهانه در صورت بیکاری (بیمه بیکاری)
• پرداخت مستمری در صورت فوت فرد بیمه شده به خانواده وی
• اعطای کمک هزینه ازدواج به فرد بیمه شده

شرایط بیمه اجباری چیست؟

برای اینکه بتوان از مزایای بیمه اجباری بهره‌مند شد، باید یک رابطه کارگر و کارفرمایی وجود داشته باشد. تنها شرط لازم برای برخوردار شدن از این بیمه همین است و مورد دیگری مطرح نمی‌باشد. بنابراین اگر دوست دارید بیمه اجباری تامین اجتماعی داشته باشید، باید به استخدام یک مجموعه در آیید. پس از استخدام در شرکت یا کارگاه، کارفرما با شما قراردادی مبنی بر قرارداد کاری امضا کرده و پس از آن موظف به بیمه کردن شما می‌شود. در صورتی هم که کارفرما از این وظیفه خود امتناع کرده و به آن عمل ننماید، شما می‌توانید این مورد را به او گوشزد کرده و در صورت لزوم اقدام به شکایت از کارفرما بابت بیمه نمایید. بیمه نشدن کارمندان مجموعه، نه تنها برای خود شخص، بلکه برای مجموعه و سازمان نیز عواقب بدی ایجاد می‌کند. برای مثال اگر شخص در حین کار دچار حادثه و اتفاقی شود و نیاز به درمان پیدا کند، کلیه هزینه‌های آن به عهده کارفرما خواهد بود. همچنین در این شرایط کارفرما باید جریمه‌ای بابت عدم بیمه کردن کارگر خود پرداخت نماید.

بیمه اجباری برای چه مشاغلی است؟

بیمه اجباری برای هر شغلی قابل استفاده است و از این نظر هیچ محدودیتی ندارد. حال برخی افراد گمان دارند که این بیمه تنها برای قراردادهای کاری تمام وقت است و شامل قراردادهای پاره وقت یا قرارداد ساعتی نمی‌شود. در صورتی که این تصور اشتباه است و هر فردی که با شرکت قرارداد می‌بندد، می‌تواند از بیمه اجباری برخوردار شده و از مزایای آن استفاده نماید. حتی طبق قانون کار برای قراردادهای آزمایشی هم باید بیمه در نظر گرفته شود. پس به طور کلی میتوان گفت که بیمه اجباری برای هر نوع قرارداد و هر شغلی ضروری است.

نحوه محاسبه و پرداخت بیمه اجباری تامین اجتماعی

حق بیمه اجباری به وجهی گفته می‌شود که ماهانه از سوی کارفرما برای سازمان تامین اجتماعی واریز می‌شود. حال نرخ حق بیمه در هر سال متفاوت است و باید بر اساس آن میزان حق بیمه افراد محاسبه و پرداخت شود. برای مثال نرخ حق بیمه در سال 1401، برای سی روز مبلغ 17.039.250 ریال و برای سی و یک روز معادل 17.457.225 ریال است. حق بیمه تامین اجتماعی، معادل با 30 درصد از کل مبلغ دریافتی فرد است. از این 30 درصد، 23 درصد آن بر عهده کارفرما است و 7 درصد آن بر عهده کارگر بوده که باید از حقوق او کسر شود. زمانی که حق بیمه کارگر محاسبه شد، باید به طور آنلاین به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز گردد.

شرایط سنی در بیمه اجباری تامین اجتماعی

در رابطه با حداکثر سن بیمه اجباری باید اشاره کنیم که طبق صحبت‌های قائم مقام سازمان تامین اجتماعی، محدودیت سنی برای برخورداری از بیمه اجباری وجود ندارد. در حال حاضر سن بازنشستگی در ایران 50 سال است و در برخی از بیمه‌ها محدودیت سنی برای این دوران وجود دارد. اما افرادی که قصد دارند از این بیمه بهره‌مند شوند، می‌توانند پس از 50 سالگی هم تحت پوشش بیمه اجباری تامین اجتماعی در آیند. در واقع یک شخص حتی قادر است در 70 یا 80 سالگی هم بیمه شده و از مزایای بیمه اجباری بهره‌مند شود. بنابراین هیچ شرط سنی برای بیمه اجباری وجود ندارد.

تفاوت بیمه اجباری با بیمه اختیاری در چیست؟

با توجه به نام این بیمه‌ها میتوان به تفاوت بیمه اجباری و اختیاری پی برد. بیمه اجباری جزو وظایف کارفرما است و این شخص مجبور به انجام آن است. در صورتی که بیمه اختیاری، کاملا اختیاری بوده و فرد می‌تواند در صورت نیاز از آن استفاده کند. بیمه اختیاری برای آن دسته از افرادی مناسب است که در استخدام هیچ مجموعه‌ای نیستند و خودشان به طور مستقل کار می‌کنند. این افراد می‌توانند از بیمه اختیاری تامین اجتماعی استفاده کرده و از مزایای آن بهره‌مند شوند. با این حال مزایایی که بیمه اجباری دارد، نسبت به بیمه اختیاری بسیار بیشتر است. برای مثال حق بیمه اختیاری هر چقدر که باشد، باید تماما توسط خود شخص پرداخت گردد. در صورتی که در بیمه اجباری، تنها 7 درصد از حق بیمه از شخص دریافت می‌گردد. همچنین در بیمه اجباری، بیمه بیکاری وجود دارد و اگر شخص کار خود را از دست بدهد، می‌تواند تحت شرایطی تا پیدا کردن کار مناسب از بیمه بیکاری استفاده نماید. اما در بیمه اختیاری خبری از بیمه بیکاری نبوده و اگر شخص کار و درآمدی نداشته باشد، نمی‌تواند از مزایای بیمه بیکاری بهره‌مند شود. در رابطه با تفاوت بازنشستگی بیمه اجباری با اختیاری هم باید اشاره کنیم که این بیمه‌ها از نظر شرایط بازنشستگی مشابه هم هستند. در واقع سابقه بیمه افراد در هر دو طرح بیمه به یک صورت محاسبه می‌شود. در زیر به چند تفاوت دیگر بیمه اختیاری با بیمه اجباری اشاره می‌کنیم.

• پرداخت فرانشیز: اگر فرد از بیمه اجباری تامین اجتماعی برخوردار باشد، هنگام مراجعه به بیمارستان‌های سازمان اجتماعی، هیچ مبلغی پرداخت نکرده و تمام خدمات برای او رایگان در نظر گرفته می‌شود. این در حالی است که در بیمه اختیاری فرد باید 10 درصد را به عنوان فرانشیز پرداخت نماید.
• نرخ بیمه: نرخ بیمه اجباری به صورت ثابت و 30 درصد است. اما در بیمه اختیاری این موضوع بستگی به نوع بیمه دارد. در واقع در بیمه اختیاری سه نوع نرخ بیمه وجود دارد که هر کدام از تسهیلات خاصی برخوردار هستند. نرخ‌های بیمه اختیاری به صورت 12 درصدی، 14 درصدی و 16 درصدی هستند و افراد می‌توانند بر اساس نیاز خود یکی از این موارد را انتخاب نمایند.
• شرط سنی: تفاوت دیگر بیمه اجباری و با بیمه اختیاری، در شرط سنی است. همانطور که اشاره کردیم در بیمه اجباری هیچ شرط سنی وجود ندارد. اما در بیمه اختیاری شرط سنی وجود داشته و فردی که قرار است خود را بیمه کند، باید زیر 50 سال سن داشته باشد. همچنین این فرد باید حداقل 30 روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.

جمع بندی

بیمه اجباری به بیمه‌ای گفته می‌شود که در پی عقد یک قرارداد کاری میان کارگر و کارفرما، برای افراد در نظر گرفته می‌شود. در واقع هر فردی که به استخدام یک مجموعه در می‌آید، تحت پوشش قانون کار بوده و باید زیر نظر بیمه اجباری سازمان تامین اجتماعی قرار بگیرد. این بیمه مزایای زیادی دارد که در متن به طور کامل به آنها اشاره کردیم.

جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با کلینیک اداری آسان کار تماس بگیرید.