قانون کار برای کارگران و کارمندان مزایای زیادی را در نظر گرفته که به بیشتر آنها در مواد قانون کار به خوبی اشاره شده است. یکی از مزایای در نظر گرفته شده برای کارگران، پایه سنوات است که از طریق آن بخشی از کمبود حقوق کارگران تا حدودی جبران می‌شود. اما پایه سنوات چقدر است و چگونه آن را محاسبه می‌کنند؟ در این مطلب قرار است به این موضوعات بپردازیم و با مقدار پایه سنوات آشنا شویم.
پایه سنوات به چه معناست؟
پایه سنوات یکی از مزایایی است که برای جبران کم بودن حقوق و حداقل مزد دریافتی کارگران در نظر گرفته شده است. در واقع پایه سنوات یک بخش حمایتی است. طبق مصوبه شورای عالی از سال 1392، تمام کارفرمایان موظف هستند تا پایه سنوات را در تمام کارگاه‌ها به کارگران مشغول به کار خود پرداخت نمایند. حال اجرای این مصوبه منوط بر سابقه کار یک ساله کارگر است. در واقع کارگر باید حداقل از یک سال سابقه کاری برخوردار باشد تا مشمول دریافت پایه سنوات شود. افرادی که بیشتر از یک سال است که در کارگاه مشغول به کار هستند و یا بیش از یک سال از آخرین دریافتی پایه سنواتشان گذشته است، جزو مشمولین پایه سنوات هستند و کارفرمایشان موظف به پرداخت این مبلغ به آنها می‌باشد. همچنین باید اشاره کرد که طبق قانون، کارگران رسمی یا غیر رسمی که از قرارداد برخوردار بوده و یا قرارداد رسمی ندارند، مشمول قانون پایه سنوات می‌باشند.
پایه سنوات به چه افرادی تعلق می‌گیرد؟
قبل از سال 92 بسیاری تردید داشتند که پایه سنوات تنها به کارگرانی که از قرارداد کار رسمی برخوردار هستند تعلق می‌گیرد. اما طی بخشنامه‌ی سال 92 مشخص شد که کارفرمایان نباید در رابطه با این موضوع میان پرسنل خود تفاوت قائل شوند و باید برای کارگران با قرارداد رسمی و غیر رسمی، پایه سنوات را در نظر بگیرند. در واقع هر دو گروه از کارگران، یعنی افراد با قرارداد رسمی و قرارداد غیر رسمی مشمول دریافت پایه سنوات هستند. حتی افرادی هم که به دلایل متعددی از کار استعفا داده و کار خود را ترک می‌کنند، جزو افرادی هستند که باید به آنها سنوات پرداخت شود.
موارد درج شده در بخشنامه شورای عالی کار راجع به پایه سنوات
در بخشنامه شورای عالی کار، چند بند به پایه سنوات مرتبط است که در اینجا به آنها اشاره می‌کنیم.
- پایه سنوات با سنوات پایان خدمت یا همان پاداش پایان کار متفاوت است. طبق ماده 24 کارفرما موظف است که معادل آخرین حقوق، دستمزد کارگر را به عنوان حق سنوات به او پرداخت نماید.
- پایه سنوات در سال 1401 روزانه به مبلغ 70000 ریال و پایه سنوات کارگری ماهانه برابر با 2100000 ریال است.
- در صورتی که کارفرما تعویض شود، تغییری در سنوات شکل نگرفته و کارفرمای جدید نیز موظف به پرداخت سنوات کارگرانی است که یک سال در شرکت مشغول به کار بوده‌اند.
- به کارگران فصلی با توجه به میزان کارکردشان سنوات تعلق می‌گیرد و برای محاسبه میزان سنوات باید به تبصره‌های موجود در این زمینه مراجعه کرد.
- دانشجویان و دانش آموزانی که مشاغل تابستانی دارند شامل پایه سنوات نمی‌شوند.
حق سنوات چیست؟
حق سنوات جزو پرداختی‌های مهم است که در روزهای آخر سال، زمان بازنشستگی، از کار افتادگی، فوت و یا استعفا باید به کارگر پرداخت شود. حق سنوات را با عناوین دیگری چون مزایای پایان خدمت و مزایای پایان کار نیز می‌شناسند. طبق ماده 21 قانون کار، حق سنوات معادل با آخرین حقوق دریافتی کارگر است. این یعنی اگر کارگر حقوق پایه وزارت کار را از کارفرما دریافت می‌کند، در زمان‌های مذکور حق سنواتی معادل با حقوق پایه وزارت کار دریافت خواهد کرد. بیشتر کارفرمایان حق سنوات را در روزهای آخر سال همراه با عیدی و پاداش به کارگران پرداخت می‌کنند. در رابطه با تعریف حق سنوات در قانون کار، میتوان به ماده 24 آن رجوع کرد. طبق ماده 24 قانون کار: ” در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد یک سال یا بیشتر به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.”
تفاوت سنوات و پایه سنوات
تفاوت سنوات و پایه سنوات در این است که سنوات به تمام کارگران حتی کسانی که یک ماه در شرکت به کار مشغول شده‌اند نیز تعلق می‌گیرد. زمانی که کارگر به استخدام یک شرکت یا کارگاه در می‌آید، میان او و کارفرما یک قرارداد کاری منعقد می‌شود که تاریخ شروع قرارداد و همکاری ذکر شده است. حال بر اساس تاریخ شروع کار، کارفرما موظف است حق سنوات را بر اساس کارکرد فرد محاسبه کرده و به او پرداخت نماید. سنوات از حقوق اصلی و قانونی کارگران است و باید حتما از طرف کارفرما پرداخت شود. در صورتی که کارفرما در این زمینه کوتاهی کند و از پرداخت سنوات کارگر خودداری نماید، کارگر حق شکایت از کارفرما بابت عدم پرداخت سنوات را دارد. محاسبه پایه سنوات به طور روزانه و مطابق با بخشنامه موجود در این رابطه صورت می‌گیرد. افرادی که یک سال از فعالیتشان در شرکت گذشته باشد، از سال دوم اشتغال به بعد پایه سنوات را به طور ماهانه و همراه با حقوق ماهیانه خود دریافت می‌نمایند. این در حالی است که حق سنوات خدمت از روز اول اشتغال محاسبه می‌شود.
نحوه محاسبه پایه سنوات در سال 1401
نرخ پایه سنوات در سال 1401، در مورد کارگران دارای قرارداد کاری دائم و موقت مشمول قانون کار که از یک سال سابقه کاری برخوردار بوده و یا یک سال از آخرین دریافتی پایه سنوات آنها گذشته باشد، روزانه مبلغ 70.000 ریال در نظر گرفته می‌شود. حال برای محاسبه پایه سنوات باید تعداد روزهای کاری ماه را در عدد 70.000 ضرب کرده و سپس آن را با حقوق پایه ماهانه اعلام شده در همین سال جمع کرد. عدد حاصل برابر با حقوق دریافتی فرد از سال دوم خواهد بود. به طور خلاصه نحوه محاسبه پایه سنوات در سال 1401 به شکل زیر است:
(تعداد روزهای کاری ماهX 70.000) + حقوق پایه ماهانه اعلام شده در سال 1401 = حقوق پایه ماهانه در سال دوم
بر اساس بخشنامه اسفند ماه 91 وزارت کار، کارکنانی که دارای یک سال سابقه کار بوده و یا کارکنانی که یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتشان در آن کارگاه گذشته باشد، مشمول دریافت پایه سنوات می‌شوند. پایه سنوات باید به حقوق ماهانه اضافه شود و نباید به عنوان یک ردیف جداگانه محاسبه گردد.
نحوه محاسبه حق سنوات در سال 1401
برای محاسبه سنوات پایان خدمت سال 1401، باید حقوق پایه فرد را در تعداد روزهای کاری در سال ضرب کرده و عدد حاصل را بر عدد 365 تقسیم کرد. عدد به دست آمده مطابق با میزان سنوات پایان خدمت در سال 1401 است. حال اگر فرد از سال‌های گذشته نیز سنوات دریافت نکرده باشد، مبلغ سنوات سال‌های گذشته نیز محاسبه شده و به مبلغ سنوات سال 1401 اضافه می‌شود و به کارگر پرداخت می‌گردد. در اینجا فرمول محاسبه سنوات سال 1401 را بیان می‌کنیم:
حقوق پایه / تعداد روزهای کارکرد * 365 روز = سنوات سالانه
سنوات سال‌های 1399 و 1400 نیز از طریق این فرمول محاسبه می‌شده است. در واقع فرمول کلی محاسبه حق سنوات در تمام سال‌ها به یک شکل است و تنها باید به تعداد روزهای سال توجه شود. این فرمول تا زمانی که بخش نامه جدیدی در این مورد ابلاغ نشود، به همین صورت باقی خواهد ماند.
جمع بندی
پایه سنوات یکی از مزایایی است که در ابتدای سال 1370 برای جبران کمبود حقوق کارگران از طرف شورای عالی کار تصویب شد. پس از آن کارفرمایان موظف شدند تا مبلغی را با نام پایه سنوات به کارگران و کارمندان مشمول قانون کار خود پرداخت نمایند. در رابطه با پایه سنوات باید اشاره کرد که این پرداختی شامل تمام کارگران رسمی و غیر رسمی می‌شود و از این حیث هیچ تفاوتی میان آنها وجود ندارد.
جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با کلینیک اداری آسان کار تماس بگیرید.
