یکی از مواردی که در قانون کار به آن تاکید زیادی شده است، قرارداد کار است. با وجود قرارداد کار کارگران با اطمینان خاطر بیشتری به کار پرداخته و مانع از تضییع حق و حقوق خود می‌شوند. از سوی دیگر انعقاد قرارداد کار باعث می‌شود تا کارفرما نسبت به حضور و فعالیت کارگر اطمینان داشته و مانع از بروز هرگونه خسارت به کسب و کار خود شود. قراردادهای کاری انواع مختلفی دارند و هر کدام در شرایط خاصی منعقد می‌شوند. در این مطلب قصد داریم با انواع قرارداد کاری و تفاوت‌های موجود میان آنها آشنا شویم.
قرارداد کار و اهمیت آن
قرارداد کار یک سند رسمی است که در آن کلیه شرایط و قوانین کار ذکر شده و به امضای هر دو طرف قرارداد یعنی کارگر و کارفرما می‌رسد. قرارداد کار یک قرارداد معوض است و باید با توافق طرفین نوشته و امضا شود. با امضای قرارداد کار، رابطه کاری میان کارگر و کارفرما حاکم شده و هر دو طرف ملزم به پیروی از موارد اشاره شده در متن قرارداد می‌شوند. در خصوص تعریف قرارداد کار در قانون کار هم میتوان به ماده 7 قانون کار رجوع کرد. طبق این ماده ” قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق‌السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر‌موقت برای کارفرما انجام می‌دهد.”
با توجه به تعاریف اشاره شده به اهمیت قرارداد کار پی می‌بریم. زمانی که قرارداد کار میان کارگر و کارفرما منعقد می‌شود، کارگر با دریافت دستمزد و حق‌السعی موظف به انجام کار مورد نظر کارفرما می‌شود. قراردادهای کاری از اهمیت زیادی برخوردار هستند و کلیه کارگران و کارفرمایان باید نسبت به انواع قرارداد کار و شرایط آنها آگاهی داشته باشند.
تنظیم قرارداد کار برای چه مشاغلی ضروری است؟
تنظیم قرارداد کار باعث می‌شود تا طرفین قرارداد نسبت به هم تعهد و مسئولیت پیدا کنند و به وظایف خود عمل نمایند. همچنین با تنظیم این قرارداد، کارگر و کارفرما نسبت به تمام حق و حقوق و وظایف خود اطلاع پیدا کرده و مسئولیت‌ها را به شکل بهتری انجام می‌دهند. با این تفاسیر میتوان گفت تنظیم قرارداد کار برای تمام مشاغل ضروری بوده و نباید از تنظیم آن سر باز زد. این یعنی در تمام مشاغل و فعالیت‌ها چه دائم و چه موقت، تنظیم قرارداد کار ضروری و لازم است.
آشنایی با انواع قرارداد کار و تفاوت میان آنها
در این بخش به بررسی انواع قرارداد کاری می‌پردازیم تا با خصوصیات و تفاوت‌های موجود میان آنها به خوبی آشنا شویم.
-
قرارداد کار دائم یا غیر موقت
یکی از مهمترین انواع قرارداد کار، قرارداد کار دائمی یا غیر موقت است. همانطور که از عنوان این قرارداد مشخص است، در قرارداد کار دائمی زمان پایان کار نامحدود است و تنها شروع و زمان عقد قرارداد مشخص می‌شود. برای همین زمان پایان این قرارداد میتواند تا چندین سال بعد از عقد قرارداد باشد و حتی به دوران بازنشستگی برسد. همین موضوع باعث شده تا بیشتر کارجویان از استخدام با این قرارداد استقبال کنند. در قرارداد کار دائمی امنیت شغلی بیشتر است و کارمندان میتوانند از مزایایی همچون امکان ترفیع رتبه و افزایش حقوق برخوردار شوند. در خصوص تعریف قرارداد کار دائمی در قانون کار هم میتوان به تبصره 2 ماده 7 قانون کار اشاره کرد. طبق این تبصره ” در کارهایی که طبع آنها جنبه مستمر دارد، در صورتی که مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی می‌شود.”
یکی از نکات مثبت و همچنین تفاوت قرارداد کار با دیگر قراردادهای کاری این است که کارفرما به هیچ عنوان بدون دلیل مشخص و موجه نمیتواند کارگر را از کار اخراج کند. برای همین کارگران امنیت شغلی زیادی دارند. در واقع در این قراردادها کارفرما برای اخراج کارگر باید تشریفات قانونی را به طور کامل انجام دهد.
-
قرارداد کار موقت
از دیگر انواع قرارداد کار که بسیار متداول و رایج است باید به قرارداد کار موقت اشاره کرد. در این قرارداد زمان شروع و پایان کار مشخص است و محدودیت زمانی دارد. در واقع کارگر تنها در همان محدوده زمانی مشخص شده به کار پرداخته و با رسیدن به تاریخ پایان قرارداد، رابطه کاری میان کارگر و کارفرما به اتمام می‌رسد. با اتمام قرارداد کار موقت و رضایت طرفین، امکان تمدید قرارداد وجود دارد.
-
قرارداد کار معین
قرارداد کار معین به قراردادی گفته می‌شود که برای انجام یک کار مشخص میان کارگر و کارفرما منعقد شده و با انجام کار به پایان می‌رسد. به عبارتی در این قرارداد نوع کار مشخص شده و پس از اتمام کار توسط کارگر یا کارمند، قرارداد و تعهد طرفین نسبت به هم تمام می‌شود. در قرارداد کار معین امکان فسخ یک طرفه قرارداد وجود ندارد و تنها تمام شدن کار به معنای پایان یافتن زمان قرارداد است. یکی از معایبی که قرارداد کار معین دارد این است که کارگران امنیت شغلی ندارند.
-
قرارداد کار ساعتی
قرارداد کار ساعتی یکی دیگر از انواع قرارداد کار است که در قانون کار نیز به آن اشاره شده است. زمانی که کارمند یا کارگر به طور دائمی و تمام وقت در محل کار حضور نداشته باشند، معمولا از این قرارداد استفاده می‌شود. دستمزد و حقوق آنها هم بر اساس تعداد ساعات کاری تعیین می‌شود. پرداخت حقوق و دستمزد کارمندان در قرارداد کار ساعتی میتواند در پایان روز، پایان هفته و یا پانزده روز یک بار انجام شود.
-
قرارداد پیمانکاری
قرارداد پیمانکاری بیشتر در مشاغلی همچون ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع قرارداد کار زمان اهمیت زیادی ندارد و شخص متعهد می‌شود تا پروژه را تکمیل کرده و به کارفرما ارائه دهد. از این رو در این قرارداد کارفرما دخالت مستقیمی در نحوه انجام کار نداشته و تنها در پایان کار پروژه را از پیمانکار تحویل می‌گیرد. قرارداد پیمانکاری تفاوت زیادی با سایر قراردادهای کاری دارد. این قرارداد تنها مشمول بیمه تامین اجتماعی بوده و برخی از قوانین اداره کار در آن تاثیر زیادی ندارد. مبلغ بیمه هم به صورت درصدی از ارزش کل قرارداد کسر می‌شود. از انواع قرارداد پیمانکاری میتوان به قرارداد کار پیمانکاری ساخت، قرارداد کار پیمانکاری مدیریتی و قرارداد بازپرداخت هزینه اشاره کرد.
-
قرارداد دورکاری بدون بیمه
قرارداد دورکاری بدون بیمه، از دیگر انواع قراردادهای کاری است که برای کارهای ریموت استفاده می‌شود. طبق این قرارداد، کار به صورت دورکاری و بدون نیاز به حضور فیزیکی کارمند در محل کار انجام می‌شود. این قرارداد نوع جدیدی از قراردادهای کاری است که امکان فعالیت از شهرها و همچنین کشورهای مختلف را فراهم می‌کند.
جمع بندی
در این مطلب در خصوص انواع قرارداد کاری صحبت کردیم و به تفاوت‌های موجود میان آنها پی بردیم. قراردادهای کاری شامل قرارداد کار دائمی یا غیر موقت، قرارداد کار موقت، قرارداد کار معین، قرارداد کار پیمانکاری و غیره می‌شوند. کارفرمایان با توجه به نوع و شرایط کار باید از بهترین قرارداد کار استفاده کرده و حق و حقوق طرف مقابل را رعایت نمایند. در صورتی که به اطلاعات بیشتری در رابطه با قراردادهای کاری نیاز دارید، میتوانید با کارشناسان مجموعه آسان کار تماس حاصل فرمایید.
