شرایط قرارداد ساعتی به چه صورت است؟

قرارداد ساعتی، یکی از انواع قراردادهای کاری است. این نوع قرارداد همچون سایر قراردادهای دیگر، باید مطابق با قانون کار تنظیم شود و تبعیت از قانون برای آن لازم است. از آنجایی که قرارداد ساعتی بر اساس میزان ساعت مشخص تنظیم می‌شود، به آن قرارداد حق الزحمه ساعتی یا قرارداد کارمزد ساعتی هم گفته می‌شود. در ادامه با این نوع قرارداد بیشتر آشنا شده و به شرح شرایط و ویژگی‌های قرارداد ساعتی می‌پردازیم.

قرارداد ساعتی چیست؟

قرارداد کار ساعتی، یکی از انواع قراردادهای کاری بوده که برای افرادی به کار برده می‌شود که به طور تمام وقت در شرکت مشغول به کار نیستند. این افراد الزامی به حضور تمام وقت در شرکت ندارند و تنها باید در ساعات مقرر برای کار در شرکت حاضر شوند. در رابطه با قرارداد ساعتی در قانون کار، ماده قانونی خاصی وجود ندارد. اما طبق ماده 35 قانون کار که به این نوع قرارداد نزدیک است، اینطور میتوان گفت که مزد ساعتی بابت ساعاتی که کارگر در اختیار کارفرما بوده و به امور شرکت می‌پردازد، پرداخته می‌شود. در واقع در قراردادهای ساعتی، نوع کار و همچنین میزان ساعت کاری ملاک تعیین کننده حقوق و پرداختی افراد است. در این نوع قرارداد الزامی به پر کردن 44 ساعت کاری در هفته نبوده و ساعت کار می‌تواند از این میزان نیز کمتر باشد.

قرارداد کار ساعتی به چه صورت است؟

قراردادی که به عنوان قرارداد ساعتی میان کارگر و کارفرما تنظیم می‌شود، همچون دیگر قراردادها یک متن خاص بوده که شرایط کاری در آن به خوبی مشخص شده است. این قرارداد از انواع قراردادهای کاری موقت است و باید به امضای شخص کارفرما و کارگر برسد. در قرارداد کار ساعتی، میزان ساعات کاری مورد نیاز مشخص شده و بر اساس آنها کارگر حقوق و مزایای خود را دریافت می‌نماید. برای همین از این قرارداد میتوان برای افرادی که به صورت پاره وقت در یک شرکت یا کارگاه مشغول به کار می‌شوند نیز استفاده کرد. پس به طور خلاصه قرارداد کار ساعتی، باید به طور مکتوب باشد و کلیه ساعات کاری و حق و حقوق کارگر در آن مشخص شود. در این نوع از قراردادهای کاری، حق الزحمه ساعتی به کارگر پرداخت می‌شود.

مفاد قرارداد کار ساعتی

قرارداد ساعتی نیز به مانند دیگر قراردادها دارای یک سری نکات و شرایط است که در مفاد این قرارداد باید ذکر شود که در ادامه می خوانیم.

در این نوع قرارداد باید مشخصات طرفین به صورت کاملا دقیق نوشته شود یعنی مشخصات کارفرما و کارفرما باید دقیق و منطقی ذکر شود این مشخصات شامل اسم، فامیل، شماره تلفن، آدرس محل سکونت، شماره ملی، تاریخ تولد، وضعیت تاهل، وضعیت نظام وظیفه و… که باید به صورت دقیق و کامل برای هر دو طرف مکتوب شود.

کارگر و کارفرما باید بر سر مسئله ساعات کارکرد کارگر به توافق برسند و این ساعت را در قرارداد ذکر کنند و حقوق و مزایا نیز بیان شود مثلا اگر کارگر 22 ساعت مشغول به کار در کارگاه باشد باید این تایم به همراه حقوقی که مدنظر است در قرارداد ذکر شود.

محل انجام کار موضوع دیگری است که باید در قرارداد کار مکتوب شود بنابراین کارگر باید بداند که در داخل شهر کار می کند یا خارج از آن و اگر این موضوع مکتوب شود کارفرما حق تغییر آن را ندارد.

مفاد قرارداد ساعتی باید در 4 نسخه تدوین شود یعنی 4 نسخه از این قرارداد باید وجود داشته باشد که 2 نسخه از آن به دست کارگر و کارفرما می رسد و 2 نسخه دیگر آن باید به دست اداره کار و رفاه اجتماعی برسد؛ بنابراین اگر قرارداد ساعتی بسته می شود باید حتما 4 نسخه از آن وجود داشته باشد.

نکاتی که برای تنظیم قرارداد ساعتی باید بدانید

اگر قصد امضای قرارداد ساعتی یا تنظیم این قرارداد را دارید، بهتر است به نکاتی در رابطه با آن توجه نمایید. در زیر به مهمترین نکات قانونی این نوع از قرارداد اشاره می‌کنیم:

• درج مشخصات طرفین: در هر قرارداد کاری باید مشخصات طرفین به طور دقیق درج شود. اطلاعاتی چون نام و نام خانوادگی، کد ملی، شماره شناسنامه، شماره تماس، محل سکونت، وضعیت تجرد و تاریخ تولد از جمله اطلاعاتی هستند که باید توسط کارگر درج شود. همچنین درج اطلاعاتی از کارفرما نظیر نام و نام خانوادگی و کد ملی در قرارداد ساعتی الزامی است.
• مدت اعتبار قرارداد: در قرارداد کار ساعتی باید میزان ساعات کاری کارگر، کل مدت قرارداد و تاریخ امضای آن مشخص شود. دلیل درج تاریخ امضا این است که مبنای تاریخ شروع به کار، تاریخ درج شده در قرارداد می‌باشد. علاوه بر این می‌توانید ساعات نیروی کار را به طور روزانه و با جزئیات دقیق تعیین کنید.
• موضوع قرارداد کاری: منظور از موضوع قرارداد این است که کاری که کارگر یا کارمند موظف به انجام آن است، به طور دقیق مشخص شود.
• تعیین ساعت کار: در قرارداد کار ساعتی، باید میزان ساعت کار به خوبی مشخص شود. در این مورد باید حداقل‌های قانون کار رعایت شود تا شخص مجبور به انجام کار طولانی در یک روز نشود.
• دستمزد و سایر حقوق: در قرارداد ساعتی، میزان حق الزحمه فرد بر اساس میزان ساعت کاری او مشخص می‌شود. همچنین سابقه کاری، حق اولاد، حق مسکن و سایر حقوق بر اساس میزان ساعت کاری تعیین می‌گردد.

به قرارداد ساعتی بیمه تعلق می گیرد؟

شاید فکر کنید که این نوع قرارداد به دلیل اینکه موقت است و به صورت دائم بسته نمی شود حق بیمه را به کارگر نمی دهد. اما باید بدانید که قرارداد کار ساعتی از حق بیمه برخوردار می باشد و کارفرما باید حق بیمه کارگر را پرداخت نماید بنابراین اگر کارفرما از آن سرپیچی کند و بیمه کارگر را پرداخت نکند برخلاف قانون عمل کرده است.

البته حق بیمه کارگرانی که به صورات روزانه مشغول به کار هستند با دیگر کارگر ها که به صورت تمام وقت مشغول هستند کاملا متفاوت است یعنی کارفرما باید با توجه به ساعات کارکرد کارگر حق بیمه او را پرداخت نماید؛ به طور مثال اگر کارگر یک شبانه روز مشغول به کار باشد باید حق بیمه او نیز با توجه به این ساعت پرداخت شود.

اما به صورت کلی باید بگوییم در کارهای پاره وقت که قرارداد ساعتی تنظیم می شود برای هر کارگری که 8 ساعت مشغول به کار است باید بیمه یک روز او در نظر گرفته شود و پرداخت شود یعنی اگر شما می خواهید در یک کارگاه به صورت پاره وقت کار کنید باید بابت هر 8 ساعت بیمه یک روز را دریافت کنید.

تفاوت قرارداد ساعتی و تمام وقت در چیست؟

همانطور که حتما می‌دانید قرارداد کاری تمام وقت، به قراردادی گفته می‌شود که طی آن فرد ملزم به کار در کلیه روزها و ایام سال (به جز تعطیلات رسمی) است. در قراردادهای کاری تمام وقت، افراد باید روزانه 8 ساعت به کار در شرکت پرداخته و کلیه وظایف محول شده به خود را به خوبی انجام دهند. اما در کارهای پاره وقت نظیر کار ساعتی، میزان ساعت کاری بر اساس نیاز کارفرما و توانایی نیروی کار مشخص می‌شود. برای مثال ممکن است فردی تنها 4 ساعت در روز نیاز به حضور در محل کار داشته باشد. برای همین تفاوت مهم میان قرارداد ساعتی و تمام وقت، در میزان ساعات کاری است و این نوع از قراردادها از نظر حق و حقوق تفاوتی ندارند و باید طبق قانون کار پرداختی‌هایشان صورت گیرد.

نحوه محاسبه حقوق قرارداد ساعتی به چه صورت است؟

برای اینکه بتوان حقوق قرارداد ساعتی را محاسبه کرد، باید دو پارامتر مزد ثابت و مزد مزایا را در نظر گرفت. برای محاسبه مزد ثابت در قرارداد ساعتی، باید مزد روزانه را بر عدد 7.33 تقسیم کرده تا نرخ یک ساعت مزد ثابت به دست آید. همچنین برای محاسبه مزد مزایا نظیر حق مسکن و حق بن باید مبلغ آنها را بر 7.33 تقسیم کرده و در نهایت اعداد را با هم جمع کرد. پس از آن عدد به دست آمده را باید در ساعات مقرر شده در قرارداد ساعتی ضرب کرد. برای مثال اگر قرار است فرد به مدت 22 ساعت در هفته کار کند، باید عدد را در 22 ضرب کرده تا حقوق یک هفته او محاسبه شود. برای بدست آوردن حقوق ماهانه نیز باید عدد نهایی در 4 ضرب گردد. لازم به اشاره است که نحوه پرداخت حقوق قرارداد کار ساعتی، به صورت توافقی بوده و می‌تواند به صورت روزانه، هفتگی و یا ماهانه باشد. نحوه پرداخت حقوق نیز باید در قرارداد کاری مشخص شود.

اضافه کاری در قرارداد ساعتی

میزان حقوق اضافه کاری، هر ساله توسط قانون کار مشخص می‌شود. بر این اساس افرادی که بیش از ساعات کاری قانونی به کار در شرکت بپردازند، مشمول دریافت اضافه کاری می‌شوند. دریافت حقوق اضافه کاری ربطی به نوع قرارداد و تمام وقت یا پاره وقت بودن آن ندارد. در واقع افرادی هم که به طور ساعتی اقدام به کار می‌کنند، مشمول دریافت اضافه کاری هستند. به این صورت که اگر در قرارداد کاری ساعتی میزان ساعت کار در هفته 22 ساعت باشد و فرد 23 ساعت مشغول به کار شده باشد، 1 ساعت باید برای او حقوق اضافه کاری در نظر گرفته شود. پرداخت حقوق اضافه کاری در قرارداد ساعتی، از وظایف کارفرما است و نباید از آن چشم‌پوشی کند.

آیا به کارگران ساعتی سنوات تعلق می‌گیرد؟

همانطور که گفته شد کارگرانی هم که به صورت ساعتی اقدام به کار می‌کنند، مشمول تمام حق و حقوق و مزایا هستند. طبق ماده 39 قانون کار مزد افرادی که به کار ساعتی می‌پردازند و کمتر از ساعات قانونی تعیین شده کار می‌کنند، باید بر اساس کار انجام شده‌شان محاسبه و پرداخت شود. در واقع کارگران ساعتی نیز از تمام حقوق و مزایای قانون کار برخوردار هستند و کارفرما موظف به پرداخت آنها می‌باشد. پس محاسبه سنوات در قرارداد ساعتی، بستگی به ساعات کار انجام یافته دارد.

شرایط مرخصی در قرارداد ساعتی

مرخصی کارگر یکی از مهمترین بخش هایی است که برای تنظیم قرارداد کار ساعتی باید به آن توجه شود و افرادی که می خواهند به صورت پاره وقت مشغول به کار باشند باید از این مبحث کاملا آگاه باشند.

کارگرانی که به صورت پاره وقت در یک کارگاه مشغول به کار هستند و ظرف یک سال یا بیشتر به انجام کار در آن کارگاه پرداخته اند باید طبق قانون کار از مرخصی استحقاقی استفاده کنند به این صورت که یک ماه در سال را می توانند به مرخصی بروند و به کارهای خود بپردازند.

البته مرخصی های دیگری نیز وجود دارد که برای این نوع قراردادها در نظر گرفته می شود اما به صورت کلی کارگرانی که فقط یک روز مشغول به کار هستند مرخصی به آنها تعلق نمی گیرد اما کارگرانی که به صورت پاره وقت و ظرف یک سال یا بیشتر در یک کارگاه مشغول به کار میشوند حق درخواست مرخصی دارند.

چند نکته راجع به قراردادهای کار ساعتی

• از آنجایی که قرارداد کار ساعتی مشمول قانون کار است، برای این افراد نیز باید حق بیمه پرداخت شود.
• کارگران ساعتی می‌توانند از مرخصی استحقاقی و یا استعلاجی در شرایط خاص استفاده نماید.
• حقوق ساعتی برای کارگران ساعتی نباید از حداقل حقوق ساعتی قراردادهای تمام وقت کمتر باشد.
• در قراردادهای ساعتی، ساعات نماز، ناهار و استراحت جزو ساعت کارکرد در نظر گرفته نمی‌شود.

جمع بندی

قرارداد کار ساعتی، از انواع قراردادهای قانون کار است که در آن فرد تنها در ساعات مشخصی اقدام به کار می‌کند. طی این قرارداد، افراد الزامی به حضور تمام وقت در شرکت ندارند و تنها باید در ساعات مقرر شده برای کار در شرکت حاضر شوند. نحوه محاسبه حقوق این افراد نیز به صورت ساعتی محاسبه و پرداخت می‌شود. افرادی که به صورت ساعتی اقدام به کار می‌کنند، مشمول تمام مزایای قانون کار نظیر بیمه و حق سنوات هستند و کارفرما باید این موارد را برای آنها لحاظ نماید.

جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با کلینیک اداری آسان کار تماس بگیرید.